«می‌خواهم به زنان رنج کشیده افغان در آلمان بگویم که امروز کسی است که از شما حمایت می‌کند و دیگر مجبور نیستید همه چیز را خاموشانه تحمل کنید.» این گفته‌های مرسل عزیزی بانوی جوان افغان در مصاحبه‌ی با وب‌سایت خبری اَمل است.
مرسل که سال‌ها در افغانستان رویای حمایت از زنان و دفاع از حقوق این قشر درمانده را بسر می‌پروراند، خرسند است که اکنون به آرزوی دیرینه خود دست یافته است. او حالا زنانی مهاجر افغان در آلمان را که هنوز هم زیر فشارهای شدید خانواده و خشونت‌های خانگی قرار دارند، در راه رسیدن به حقوق انسانی‌شان حمایت می‌کند.
«وقتی در افغانستان بودم، در محیط بیرون از خانه و در میان دوستان و هم‌صنفی‌ها با زنان زیادی روبرو می‌شدم که مجبور به ازدواج اجباری، تحمل خشونت از سوی شوهر و یا خانواده شوهر و یک عالم بدبختی دیگر بودند.»
مرسل با آنکه از رویارویی با این مسئله‌ها بسیار خشمگین می‌شد اما کاری از دست‌اش ساخته نبود. به این دلیل که نهاد مشخصی برای حمایت از زنان آسیب‌پذیر در داخل افغانستان وجود نداشت و اگر هم بود، زنان جرات رفتن و کمک خواستن از این نهادها را نداشتند. زیرا در افغانستان بیرون شدن زن از خانه و درخواست کمک از یک نهاد و مرجع بیرونی، ننگ بزرگی برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.
مرسل عزیزی کیست؟
Foto: Stefanie/Patenschaftsnetzwerk Afghanische Ortskräfte e.V.
مرسل عزیزی، در شهر هامبورگ آلمان بدنیا آمد اما در شش سالگی زادگاه‌اش را ترک کرد و همراه با خانواده به سرزمین آبایی‌اش برگشت. او مکتب را در افغانستان به پایان رساند و دانشجوی سمستر هشتم در رشته کامپیوتر ساینس در دانشگاه هرات بود که چرخ روزگار به‌گونه دیگری چرخید و او را دوباره به محل تولدش رساند.
این خانواده هفت نفری با سقوط افغانستان در آگوست ۲۰۲۱ از جمله اولین کسانی بودند که دوباره به آلمان برگشتند.
به‌گفته مرسل، پس از بازگشت به آلمان ادغام او با سیستم جامعه جدید خیلی سریع بود. او از جنوری سال ۲۰۲۲ آموزش زبان آلمانی را شروع کرد و در دسامبر ۲۰۲۲ موفق شد تا دوره آموزش زبان را در سطح عالی (C1) با موفقیت به پایان برساند.
آغاز به کار به عنوان نماینده زنان افغان در یک سازمان آلمانی
مرسل شاید از جمله خوشبخت‌ترین کسانی باشد که پس از یک سال و نیم اقامت در آلمان و معادل سازی نمرات دانشگاه خود توانست در جنوری ۲۰۲۳ تحصیلات خود را در رشته انفورماتیک در دانشگاه فنی برلین (TU Berlin) ادامه دهد.
در کنار آن مسئله مهم و باارزش دیگر در زندگی جدید مرسل، بدست آوردن پیشنهاد کار در یک سازمان غیرانتفاعی آلمانی بنام (Patenschaftsnetzwerk Afghanische Ortskräfte e.V.) در دسامبر ۲۰۲۲ در برلین بود.
این سازمان در سال ۲۰۱۵ برای حمایت از افغان‌های آسیب‌پذیر ایجاد شد و از دسامبر سال گذشته بخش جدیدی را ویژه حمایت از زنان افتتاح کرده‌است. احساس و انگیزه شدید مرسل برای کمک و حمایت از هم‌نوعان‌اش باعث شد تا این خانم جوان، اکنون به عنوان نماینده زنان افغان در این بخش کار می‌کند.
«از دیدگاه من پیدا کردن یک جایگاه شغلی در آلمان موفقیت خیلی بزرگی نیست، اما کار در این سازمان برایم بسیار با ارزش است. زیرا از این راه می‌توانم به زنان افغان کمک کنم تا ادغام شان در جامعه آلمان سریع‌تر شود. همچنان آن‌ها را در زمینه مسائل حقوقی حمایت کنم و از حقوق اولیه شان آگاه بسازم.»
این سازمان نه تنها در آگاهی دهی از حقوق و پایان دادن به خشونت‌های خانگی نقش مهمی ایفا می‌کند، بلکه در زمینه مسائل مختلف پناهندگی نیز زنان افغان را حمایت و راهنمایی می‌کند.
راهکارهای موثر برای آگاهی دهی به زنان
از دیدگاه مرسل، مهم‌ترین راهکار برای آگاه ساختن و حمایت از زنان، ایجاد یک شبکه قوی و برقراری ارتباط با افراد مختلف در داخل اقامت‌گاه‌ها، ارگان‌ها و موسسات مختلف به‌ویژه سازمان‌های حمایت از پناه‌جویان و راه‌اندازی ورکشاپ‌ها و برنامه‌های معلوماتی و حمایتی است. «به این منظور هر سه ماه کنفرانس‌های در شهرهای مختلف آلمان برگزار می‌کنیم که در آن براساس نیازها و مشکلات زنان در زمینه‌های مختلف از جمله حقوق آن‌ها در آلمان، حقوق خانواده، الحاق خانواده، مشکلات ویزا و دیگر موضوعات مهم بحث می‌شود.»
اولین کنفرانس حمایتی این سازمان حدود سه ماه پیش در برلین برگزار شد و کنفرانس بعدی پایان ماه آپریل در مونشن برنامه‌ریزی شده‌است.
Foto: Stefanie/Patenschaftsnetzwerk Afghanische Ortskräfte e.V.
به گفته مرسل، کنفرانس برلین که در دسامبر ۲۰۲۲ برگزار شد، با آنکه هزینه زیادی روی دوش سازمان گذاشت اما سبب شد تا ما با زنان و نهادهای زیادی آشنا شویم و شبکه قوی‌تری ایجاد کنیم. در این کنفرانس حدود ۳۵ زن اشتراک کرده بودند.
در کنار زنان فعال افغان که در حال حاضر در سازمان‌ها و نهادهای مختلف در آلمان کار می‌کنند، تعداد زیاد اشتراک کننده‌های این کنفرانس زنان‌های بودند که تازه به آلمان آمده بودند و در داخل اقامت‌گاه‌ها زندگی می‌کردند. این زنان که در افغانستان یا فعال مدنی بودند و یا هم موقعیت‌های اجتماعی خوبی داشتند، سوالات زیادی درباره موضوعات مختلف پناهندگی از جمله ارزش‌یابی اسناد تحصیلی و ورود به بازار کار در آلمان در ذهن آن‌ها بی‌پاسخ مانده بود.
این کنفرانس‌ها که معمولاً یک روزه است تلاش می‌شود تا مناسب با مشکلات زنان پناه‌جو، از متخصصان در زمینه‌های مختلف دعوت شود تا شخصاً به سوالات پاسخ دهند.
به گفته مرسل، برای حمایت از زنان آسیب پذیر افغان و دریافت راه حل مناسب برای مشکلات آن‌ها، در کنفرانس بعدی آگاهانی را از بخش‌های معادل سازی اسناد تحصیلی در آلمان، اداره کار و در زمینه مسائل حقوقی خانمی را از شهرداری مونشن دعوت کردیم تا بتواند شخصا به سوالات اشتراک کننده‌ها در این زمینهها پاسخ دقیق ارائه کنند.
رنج زنان افغانستان فقط باید حس و تجربه شود
مرسل می‌گوید، کار با این سازمان را فقط بخاطر کمک به زنان رنج دیده کشورش شروع کرده‌است. زیرا به باور او، دختری که در آلمان بزرگ می‌شود شاید درک دقیق از وضعیت اسفناک و رنج ناتمام دختران و زنان در داخل افغانستان نداشته باشد. «درد دختر رنج کشیده‌ای را که همواره برای بدست آوردن حق خود می‌جنگد و نیازمند حمایت است، نمی‌توان فقط با شنیدن فهمید. بلکه آدم باید خود این درد را حس و تجربه کرده باشد.»
او می‌افزاید، از این‌که در افغانستان به زنان کمک کرده نمی‌توانست خیلی احساس بیچارگی و درماندگی می‌کرد. اما حالا به آرزوی خود رسیده و می‌خواهد برای جبران آن روزها، تا آخرین رمق بجنگد و از حقوق آن‌ها دفاع کند.
مرسل از شروع امسال مجبور است در کنار کار به تحصیلات ناتمام خود ادامه دهد اما انگیزه قوی که برای حمایت از زنان در او نهفته است می‌خواهد با قبول تمام دشواری‌های تحصیلی از کار در این سازمان نیز دست نکشد و تمام این فشارها را بخاطر کمک و حمایت از زنان بپذیرد.
عوامل تاثیرگذار در موفقیت یک زن
مرسل عزیزی ۲۵ ساله که در افغانستان و آلمان به موفقیت‌های زیادی در زمینه‌های کاری و تحصیلی دست یافته است، مهم‌ترین عامل تاثیرگذار برای موفقیت در زندگی شخصی و حرفه‌یی یک زن را داشتن اعتماد به نفس و خودباوری می‌داند. «زنان باید به این خودباوری برسند که زندگی آن‌ها به عنوان یک انسان کامل هیچ وابستگی به مردان ندارد و زنان قادر هستند به تنهایی سرپا بایستند و تمام گام‌های موفقیت را بپیماید.»
از دیدگاه او، گام بعدی برای رسیدن به موفقیت رهایی فکر و ذهن از بند رسم و رواج‌ها و عنعنات بی‌اساس است که امروز مانع پیشرفت برای بسیاری از زنان افغان حتی در اروپا شده‌است.
نقش مردان در موفقیت زنان در زندگی شخصی و حرفه‌ای
در یک دید کلی، مردان می‌توانند به عنوان یک شریک و همراه خوب با حمایت از تصمیم‌ها و ایده‌های زنان، تشویق آن‌ها برای تحقق اهداف‌شان و ایجاد فضای کاری و زندگی مناسب به ارتقای زندگی حرفه‌ای و شخصی زنان کمک کنند.
مانند مردانی که همواره پا به پای همسر خود می‌ایستند و در هر شرایطی از آن‌ها حمایت می‌کنند. به گفته مرسل “این‌ها مردانی هستند که هیچ‌گاه در مقابل نه بلکه در کنار زنان خود قرارگرفته‌اند” و این سبب قوی‌تر شدن انگیزه و اعتماد به نفس خانم‌ها می‌شود.
در مقابل اما مردانی هم هستند که همیشه زنان را سرکوب کرده و با عنوان جنس دوم به آن‌ها نگاه می‌کنند. این دسته، با رسیدن به “کره مریخ” هم تغییری در طرز فکر و عملکردشان ایجاد نخواهد شد.
به گفته مرسل، شماری از مردانی از این دسته در آلمان، حتی مانع اشتراک زنان به دوره‌های زبان می‌شوند و در هراس‌اند که مبادا زن با یادگرفتن زبان پیشرفت کند و از زیر سلطه او بیرون .
Foto: Stefanie/Patenschaftsnetzwerk Afghanische Ortskräfte e.V.
