نتیجه پژوهشی به نام “میته” (Mitte)، که به بررسی گرایشهای راستافراطی در قلب جامعه آلمان میپردازد، روز سهشنبه در یک کنفرانس خبری در برلین منتشر شد. این پژوهش که شامل نظرسنجی از مردم کشور میشود، هر دوسال یکبار انجام میگیرد و به بررسی هرآنچه که دموکراسی را تهدید میکند، میپردازد.
امسال پژوهشگران موسسه Bielefeld این مطالعه را به نمایندگی از بنیاد فریدریش اِبرت (وابسته به حزب سوسیال دموکرات آلمان (SPD) انجام دادند و طی آن از ۱۷۵۰ شهروند آلمان بهصورت تلفنی نظرسنجی کردند.
نتایج مطالعه امسال، هم نگرانکننده و هم خوشحالکننده است. نگرشهای راستافراطی نسبت به دوسال پیش آشکارا در جامعه کاهش یافته؛ درعینحال، گرایش به یهودستیزی افزایش یافته است. همچنین نگرشهای بنیادی دموکراتیک ضعیفتر شدهاند.
گرایش راستافراطی بزرگترین تهدید برای جامعه
حدود ۷۰ درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی معتقدند که نگرشهای راستِ افراطی بزرگترین تهدید برای جامعه محسوب میشود. این نظر از قبل از دوره همهگیری کرونا و تغییرات اقلیمی در بین مردم وجود داشته است. بئاته کوپر (Beate Küpper)، نویسنده مطالعه، معتقد است که این نشانه بیداری مردم جامعه است.
درعینحال نشانههای “پوپولیسم راستگرایانه” تا وسط جامعه کشیده شده است. تعداد زیادی از پاسخدهندگان با برخی اظهارات راستهای افراطی موافق هستند.
اعتقاد زیاد به دموکراسی در مردم
بخش بزرگی از مردم (۷۲ درصد) خود را دموکرات میدانند، اما نگرشهای ضد دموکراتیک نیز جای خود را بین مردم باز کرده است. حدود ۲/۲ درصد طرفدار دیکتاتوری راستافراطی هستند و ۱۵ درصد نیز بین قبول و رد این ایده معلقاند و نظر واضحی ندارند.
در این نظرسنجی به مردم گفته شد: «آلمان درحالحاضر به یک حزب واحد و قدرتمند نیاز دارد که جامعه را یکپارچه و منسجم سازد.» ۱۸/۴ درصد از شرکتکنندگان این عقیده را درست ارزیابی میکنند و ۱۶/۴ درصد تنها بخشی از این ادعا را قبول دارند.
عقاید تحقیرآمیز علیه “غریبهها”
به گفته تاگِزشاو (Tagesschau)، گرچه نگرشهای راست افراطی کاهش یافته، اما ابراز عقاید تحقیرآمیز علیه “غریبهها” یا قشرهای ضعیف جامعه همچنان بین مردم جریان دارد. حدود یک چهارم مردم آشکارا در معرض پوپولیسم هستند.
اینگونه نگرشها بهویژه در مناطقی گستردهتر است که طرفداران حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) بیشتر باشند.
گرایش به داروینیسم اجتماعی
براساس این مطالعه، داروینیسم اجتماعی یا توجیه بیولوژیکی نابرابری، در آلمان از سال ۲۰۱۴ همچنان در حال افزایش است. براساس این نظریه، ثروت و قدرت افراد قوی افزایش مییابد؛ درحالیکه از ثروت و قدرت افراد ضعیف جامعه کاسته میشود.
حدود ۷/۳ درصد از پاسخدهندگان با جمله «زندگیِ باارزش و بیارزش وجود دارد» موافقند و ۹/۳ درصد معتقدند که این ایده تا حدی درست است.
یهودیستیزی و تئوریهای توطئه شانهبهشانه یکدیگر
کوپر میگوید: «محکومیت آشکار یهودیستیزی در مردم کاهش یافته است.» ۱۳ درصد از شرکتکنندگان آشکارا عقاید یهودیستیزانه خود را علیه اسرائیل بیان میکنند و ۳۰ درصد نیز با این دیدگاه موافق هستند.
تئوریهای توطئه نیز بین مردم محبوبیت زیادی دارند. یک پنجم از مردم بر این باورند که سیاستمداران، دستنشانده قدرتهای پنهان و بزرگتری هستند.
تئوریهای توطئه درباره شیوع کرونا نیز در جامعه رواج دارد. ۱۷ درصد معتقدند که از پاندمی کرونا برای تزریق واکسن اجباری به مردم استفاده شده است؛ ۸ درصد نیز “تقریبا” با این نظر موافقاند. در این مطالعه آمده است که تئوریهای توطئه دست در دست یهودیستیزی حرکت میکنند.
در این میان، دشمنی با علم، نهادهای مختلف و رسانههای جمعی نیز افزایش یافته است.
Bild von Sammy-Williams auf Pixabay