آلمان با کمبود صدها هزار نیروی کار ماهر در بخش‌های فنی و حرفه‌ای روبه‌رو است. اکنون بسیاری از کارگاه‌ها و حتی کسب‌وکارهای کوچک به سراغ هوش مصنوعی رفته‌اند تا این خلا را جبران کنند. از پاسخ‌گویی به مشتریان گرفته تا برنامه‌ریزی تولید در نانوایی‌ها، هوش مصنوعی توانسته بخشی از کارها را بر عهده گیرد. با این حال، کارشناسان می‌گویند استفاده از آن نیازمند دقت، آموزش و چارچوب‌های اخلاقی است.
هوش مصنوعی پشت خط تلفن در شرکت خدمات گرمایشی
به‌نوشته تاگس‌شاو، در شرکت خدمات گرمایشی ماریو شونک (Mario Schunk) در شهر نویوید (Neuwied)، هر مشتری که تماس می‌گیرد با صدایی خوشایند و راهنمایی دقیق روبه‌رو می‌شود. اما پشت خط نه یک کارمند، بلکه یک هوش مصنوعی است. این سیستم از سال ۲۰۲۱ به‌کار گرفته شده و اکنون می‌تواند به پرسش‌ها پاسخ دهد، پیشنهاد قیمت ارائه کند و حتی سفارش نصب پمپ‌های حرارتی را ثبت کند. به گفته مالک شرکت، ماریو شونک، این فناوری امکان کار شبانه‌روزی و حتی در روزهای تعطیل را فراهم کرده است.
استقبال روزافزون از هوش مصنوعی در صنایع دستی
کریستوف کراوزه (Christoph Krause) از مرکز دیجیتال-میانه (Mittelstand-Digitalzentrum) در اتاق صنایع دستی کوبلنتس می‌گوید علاقه به هوش مصنوعی در میان کارگاه‌های کوچک و متوسط به سرعت افزایش یافته است. این فناوری اکنون در بسیاری از کارگاه‌ها به بخشی ثابت از کارهای اداری مانند تهیه پیشنهادها یا مستندسازی پروژه‌ها تبدیل شده است. حتی در محیط‌های چندزبانه ساختمانی، نرم‌افزارهای هوش مصنوعی می‌توانند پیام‌ها را به‌طور دقیق به زبان‌های مختلف ترجمه کنند و زمان زیادی صرفه‌جویی شود.
نانوایی‌ها و نقش هوش مصنوعی
در ایالت راینلند-فالتس (Rheinland-Pfalz)، نانوا مارکو گروینوَلد (Marco Grünewald) که حدود ۳۰ نانوایی دارد، از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی میزان تقاضا کمک می‌گیرد. این سیستم داده‌هایی مانند تعطیلی نانوایی‌های اطراف، شرایط آب‌وهوا یا حتی وجود کارگاه ساختمانی در نزدیکی فروشگاه را تحلیل می‌کند و برآورد می‌کند چه تعداد نان باید برای روز بعد پخته شود. به گفته او، این کار باعث کاهش پنج تا ده درصدی دورریز محصولات شده است.
اتحادیه صنفی نانوایی و صنایع غذایی آلمان (NGG) نیز تأیید می‌کند که بسیاری از نانوایی‌های زنجیره‌ای از این فناوری بهره می‌برند. با این حال، فروش مستقیم توسط انسان همچنان نقشی اساسی برای ارتباط با مشتری خواهد داشت.
آینده هوش مصنوعی در صنایع فنی و حرفه‌ای
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در آینده ربات‌ها بتوانند روند پیشرفت ساخت‌وساز را ثبت کنند، ایمنی را کنترل نمایند و گزارش‌های خودکار ارائه دهند. همچنین ماشین‌آلات در صنایع مختلف با هوش مصنوعی ساده‌تر و کاربرپسندتر خواهند شد؛ به‌گونه‌ای که افراد با دانش کم هم بتوانند از آنها استفاده کنند. این تغییرات می‌تواند بخشی از کمبود حدود ۲۵۰ هزار نیروی کار در سراسر آلمان را جبران کند. بیشترین مشکل در حال حاضر در صنف نانوایی دیده می‌شود که علاوه بر کمبود نیرو، با فشار هزینه‌های انرژی نیز مواجه است.
چالش‌های اخلاقی و نگرانی‌ها
کارن یوستن (Karen Joisten)، استاد فلسفه در دانشگاه فنی کایزرسلاوترن، هشدار می‌دهد که وابستگی بیش از حد به هوش مصنوعی می‌تواند باعث از دست رفتن دانش فنی شود. او تأکید می‌کند که باید همیشه شفافیت در نتایج وجود داشته باشد و تصمیم‌گیری تنها به سیستم‌ها واگذار نشود. اتحادیه‌ها نیز نسبت به استفاده احتمالی از داده‌های دیجیتال برای کنترل کارکنان هشدار می‌دهند.
آموزش و آینده کار
اتحادیه آی‌جی متال (IG Metall) بر این باور است که هوش مصنوعی باید به‌عنوان ابزاری کمکی در خدمت کارگران باشد، نه جایگزین آنها. هلموت دیتکه (Helmut Dittke)، هماهنگ‌کننده بخش صنایع دستی در هیئت مدیره IG Metall، تأکید می‌کند که آموزش کارکنان برای کار با این فناوری ضروری است و باید مشخص باشد چه وظایفی بر عهده انسان و چه بخشی بر عهده سیستم است.
Foto: Canva Pro
