بررسی لایحه بودجه در مجلس فدرال آلمان (بوندستاگ) سه‌شنبه، ۸ ژوئیه، آغاز می‌شود. لارس کلینگ‌بایل، وزیر دارایی، پیش‌نویس بودجه سال جاری و همچنین برنامه‌ریزی مالی تا سال ۲۰۲۹ را ارائه خواهد کرد. انتظار می‌رود این موضوع به بحث‌های پرحاشیه‌ای منجر شود.
بخش‌هایی از برنامه دولت، به‌ویژه تصمیم برای عدم کاهش مالیات برق برای همه شهروندان و کسب‌وکارها در سال آینده، همان‌طور که پیش‌تر وعده داده شده بود، با واکنش‌های انتقادی روبه‌رو شده است. همچنین حزب سبزها با توجه به بودجه ویژه میلیاردی برای سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و اقلیمی، وزیر دارایی را به استفاده از «ترفندهای بودجه‌ای» متهم کرده‌اند.
نکات کلیدی بودجه ۲۰۲۵ چیست؟
به گفته رسانه دویچلندفونک، کلینگ‌بایل در سال جاری برنامه‌ریزی کرده که در کل تا ۵۰۳ میلیارد یورو هزینه شود؛ این رقم نسبت به سال گذشته ۶/۱ درصد افزایش دارد. از این میزان ۸۱,۸ میلیارد یورو از طریق وام در بودجه اصلی تامین خواهد شد که بیش از دو برابر میزان سال قبل است. همچنین بیش از ۶۰ میلیارد یورو نیز از محل صندوق‌های ویژه با تامین مالی بدهی‌ها اختصاص می‌یابد.
بزرگ‌ترین سهم از هزینه‌های بودجه اصلی متعلق به وزارت کار و امور اجتماعی است که شامل بیش از ۱۹۰ میلیارد یورو می‌شود. از این منابع کمک‌هایی مانند یارانه بیمه بازنشستگی و پرداخت‌های مربوط به «پول شهروندی» تامین می‌شود.
ائتلاف دولت متشکل از سوسیال دموکرات‌ها (SPD)، سبزها و لیبرال‌ها (FDP) پیش‌تر به دلیل اختلاف نظر درباره بودجه با بحران روبه‌رو شده بود. به همین دلیل از ژانویه، دولت با بودجه موقت اداره می‌شود. انتظار می‌رود بودجه نهایی سال ۲۰۲۵ در میانه سپتامبر به تصویب بوندستاگ برسد.
دولت در چه زمینه‌هایی سرمایه‌گذاری خواهد کرد؟
وزارت دارایی از سرمایه‌گذاری‌های بی‌سابقه به ارزش بیش از ۱۱۵ میلیارد یورو در سال جاری خبر داده است. منابع این سرمایه‌گذاری‌ها از محل بودجه اصلی، صندوق‌های ویژه و صندوق اقلیم تامین خواهد شد که پروژه‌هایی مانند حمایت از سامانه‌های گرمایشی از آن تامین مالی می‌شوند. به گفته این وزارتخانه، این سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به سال گذشته ۵۵ درصد افزایش خواهند داشت.
زمینه‌های سرمایه‌گذاری شامل ارتش آلمان، بازسازی خطوط ریلی و پل‌های فرسوده، مدارس، مهدکودک‌ها، بیمارستان‌ها، ساخت مسکن اجتماعی و دیجیتالی‌سازی خواهد بود. صندوق ویژه که با اتکا به بدهی‌ها تامین می‌شود، امکان هزینه اضافی ۵۰۰ میلیارد یورو در بازه ۱۲ ساله را فراهم می‌کند. از این مبلغ ۱۰۰ میلیارد یورو به ایالت‌ها و ۱۰۰ میلیارد یوروی دیگر به صندوق اقلیم و تحول اختصاص خواهد یافت.
مالیات برق چه نقشی دارد؟
به گفته رسانه دویچلندفونک، دولت فدرال با استناد به محدودیت‌های بودجه‌ای تصمیم گرفته کاهش مالیات برق را تنها برای صنایع تولیدی اعمال کند و نه برای همه شرکت‌ها و خانوارها؛ موضوعی که با انتقادهای گسترده روبه‌رو شده است. در توافق‌نامه ائتلافی بین CDU، CSU و SPD، وعده کاهش مالیات برق برای همه گروه‌ها داده شده بود.
دولت تاکید دارد که از سال ۲۰۲۶، تعرفه‌های شبکه برق کاهش یافته و همچنین هزینه ذخیره‌سازی گاز برای مصرف‌کنندگان حذف شود. دولت اعلام کرده است که کاهش مالیات برق برای همه زمانی اجرایی می‌شود که شرایط مالی اجازه دهد.
صرفه‌جویی‌ها در کجا اعمال می‌شود؟
وزارت دارایی اعلام کرده که تثبیت و ساماندهی بودجه از اولویت‌های اصلی است. صرفه‌جویی‌ها عمدتا در بخش نیروی انسانی و کاهش هزینه‌های اداری پیش‌بینی شده است. همزمان دولت قصد دارد درآمدهای خود را نیز افزایش دهد؛ از جمله از طریق تشدید مبارزه با کار غیررسمی و تقلب مالیاتی.
چشم‌انداز مالی سال‌های آینده چگونه است؟
اگرچه انعطاف‌پذیری بیشتر در قانون محدودیت بدهی‌ها برای هزینه‌های دفاعی بخشی از فشار مالی را کاهش می‌دهد، اما از سال ۲۰۲۷ به بعد با کسری‌های بزرگ مالی روبه‌رو خواهیم بود. به‌دلیل رشد اقتصادی ضعیف در سال‌های اخیر، درآمدهای مالیاتی کمتر از سطح مورد انتظار خواهد بود. همچنین نیاز به یارانه‌های میلیاردی برای بیمه‌های اجتماعی افزایش می‌یابد.
از سوی دیگر، بازپرداخت وام‌هایی که دولت در دوران همه‌گیری کرونا گرفته، آغاز خواهد شد. روزنامه «هندلزبلات» گزارش داده است که کسری بودجه‌ای معادل ۱۴۴ میلیارد یورو در سال‌های ۲۰۲۷ تا ۲۰۲۹ وجود خواهد داشت.
چه انتقادهایی از سوی انجمن‌ها مطرح شده است؟
انجمن‌های بزرگ رفاهی خواستار اختصاص منابع بیشتر به حوزه‌های اجتماعی و حفاظت از محیط‌زیست شده‌اند. در بیانیه‌ای که منتشر کرده‌اند، آمده است: بوندستاگ و بوندسرات مسئولیت مشترکی برای جبران کاستی‌های اجتماعی و زیست‌محیطی گذشته دارند. در این بیانیه تأکید شده است: «نباید میان امنیت خارجی، داخلی، اجتماعی و اقتصادی تقابل ایجاد کرد.»
