اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی، کنشگر حقوق بشر در ایران، واکنشهای گوناگونی را به دنبال داشته است. بسیاری از کابران شبکههای اجتماعی شادی خود را از شنیدن این خبر ابراز کرده و معتقدند که این جایزه در چنین شرایطی به جنبش «زن زندگی آزادی» کمک میکند. این در حالیست که برخی نیز مخالف تصمیم کمیته صلح نوبل هستند.
سه دهه فعالیت سیاسی در ایران
نرگس محمدی در حالی جایزه نوبل را دریافت کرده که در زندان بهسر میبرد. او بارها در سلولهای انفرادی بوده و مورد شکنجههای روانی شدید قرار گرفته است. او از دسترسی به دارو محروم است و سلامتی او چند بار به خطر افتاده است. محمدی سه دهه است که در دفاع از زندانیان سیاسی و خانوادههای آنها، مخالفت با مجازات اعدام در ایران و شکنجه و آزار جنسی زندانیان سیاسی، بهویژه زنان، مبارزه میکند و چند سال است که فرزندان خود را ندیده است. گزارشهای او از آنچه پشت میلههای زندان رخ میدهد بارها در روزنامههای خارج از کشور مانند نیویورک تایمز منتشر شدهاند.
نرگس محمدی فعالیت سیاسی خود را با ملی ـ مذهبیون آغاز کرد و در روزنامههای اصلاحطلب ایران به نگارش مقاله میپرداخت. او همچنین نایب رییس کانون مدافعان سیاسی با ریاست شیرین عبادی نیز هست. نرگس محمدی پس از شکست اصلاحات در ایران اعلام کرد که جمهوری اسلامی اصلاحناپذیر است. او در جنبش «زن زندگی آزادی» با پیامهای خود از زندان به پشتیبانی از معترضان پرداخت.
کمیته نوبل صلح
بریت ریت اندرسون، رییس کمیته صلح نوبل در نروژ، سخنان خود را با شعار «زن زندگی آزادی» آغاز کرد و گفت: «این جایزه به نرگس محمدی تعلق میگیرد به دلیل مبارزهاش در دفاع از سرکوب زنان در ایران و پشتیبانی از حقوق بشر و آزادی برای همگان. مبارزه شجاعانه او هزینههای شخصی زیادی را در پی داشته است. رژیم در مجموع او را ۱۳ بار دستگیر کرده، ۵ بار مجرم شناخته و به ۳۱ سال و ۱۵۴ ضربه شلاق محکوم کرده است. من در حالی این سخنان را میگویم که او در زندان است.
[…] شعار «زن زندگی آزادی» که تظاهرکنندگان در ایران به درستی انتخاب کردهاند، بیانگر فداکاری و فعالیتهای نرگس محمدی است.
«زن»: او در حمایت از زنان و علیه تبعیض و ستم سیستماتیک مبارزه میکند.
«زندگی»: او از مبارزه زنان برای حق داشتن زندگی کامل و شرافتمندانه حمایت میکند. این مبارزه در سراسر ایران با آزار و اذیت، زندان، شکنجه و حتی مرگ مواجه شده است.
«آزادی»: او برای آزادی بیان و حق استقلال، و علیه قوانینی که زنان را ملزم میکند، دور از دید باشند و بدن خود را بپوشانند، مبارزه میکند. درخواست آزادی، که توسط معترضان ابراز شده، نه تنها مربوط به زنان، بلکه درباره همه جمعیت است.
واکنش سیاستمداران آلمان
اولاف شولتس (SPD)، صدراعظم آلمان، در واکنش به اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی در پلتفورم X نوشت: «۱۳ بار دستگیری و در مجموع ۳۱ سال حبس. با کمال احترام به برنده جایزه نوبل صلح امسال به دلیل شجاعت و مبارزه در دفاع از حقوق زنان ایرانی.»
آنالنا بربوک (سبزها)، وزیر امور خارجه فدرال، نیز با انتشار پیامی در پلتفورم X نوشت: «اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی و زنان ایران نشاندهنده قدرتی است که این زنان در راه آزادی نشان میدهند. صدای بیباک محمدی را نمیتوان خاموش کرد. آینده ایران از آن زنانش است.»
واکنش تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی
تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی، و دو فرزندش اکنون ساکن فرانسه هستند. رحمانی پس از انتشار خبر اعطای جایزه نوبل صلح به همسرش در گفتوگو با رادیو فردا گفت که این جایزه در واقع به جنبش زن زندگی آزادی اهدا شده و نرگس تنها نماد این جنبش است. این جایزه پنجرهای را به سوی آزادی، برابری، حقوق بشر و برابریهای مدنی باز میکند.
او افزود که نرگس محمدی کنشگر حقوق بشر است و این مسئله فراتر از هر حزب و دستهای انجام میشود. این جایزه مسئولیت نرگس را افزایش میدهد و برای تمام زندانیان سیاسی است که پشت میلههای زندانها در ایران هستند. او در ادامه از زندانیان سیاسی گوناگونی نام برد.
Bild: Narges Mohammadi Instagram