Foto: Pavel Golovkin/AP/dpa
13/07/2023

مهمترین نتایج نشست ناتو چی بود؟

بیانیه پایانی نشست سران ناتو در لیتوانی شامل طرح‌هایی برای شرایط اضطراری، سخنان روشن به روسیه و چشم انداز الحاق اوکراین.  طرح‌های دفاعی جدید برای آماده کردن ناتو برای سناریوی وحشتناک حمله روسیه بود این طرح‌ها به تفصیل توضیح می‌دهند که چگونه مکان‌های حیاتی در قلمرو ناتو باید با بازدارندگی محافظت شوند و چگونه باید در مواقع اضطراری از آنها دفاع کرد. برای این منظور نیز مشخص می‌شود که کدام قابلیت‌های نظامی لازم است. علاوه بر نیروهای زمینی، هوایی و دریایی، قابلیت‌های سایبری و فضایی نیز گنجانده شده است.

 اوکراین در مرکز توجه نشست ناتو

ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین ماه‌هاست که برای دریافت عضویت ناتو به کشورهای این سازمان فشار می‌آورد. با این حال، سران کشورها و دولت ها مانند صدراعظم اولاف شولز و رئیس جمهور ایالات متحده جو بایدن از این اتفاق جلوگیری کردند.در بیانیه اجلاس آمده است: “آینده اوکراین در ناتو است”. دعوت تنها “در صورت موافقت متحدان و برآورده شدن شرایط” امکان پذیر است. اصلاحات “در حوزه دموکراسی و بخش امنیتی” به عنوان نمونه‌های عینی ذکر شده است.همزمان، ناتو به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه پیام می‌دهد که نمی‌تواند امیدوار باشد که متفقین از تهیه سلاح، مهمات و پول به اوکراین خسته شوند. شرکت کنندگان در اجلاس قول می‌دهند که این حمایت «تا زمانی که لازم باشد» ادامه خواهد داشت. از جمله، یک برنامه چند ساله اکنون برنامه ریزی شده است تا نیروهای مسلح اوکراین را قادر سازد تا در آینده به راحتی با نیروهای ناتو کار کنند.

هدف جدید: دو درصد

“در راستای تعهدات خود بر اساس ماده ۳ معاهده واشنگتن، ما متعهد شده ایم که هر سال حداقل دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در دفاع سرمایه گذاری کنیم” – با این فرمول سازش، کشورهای ناتو اختلاف خود را بر سر سطح هزینه‌های دفاعی کاهش دادند. با این حال، این توافق همچنین به این معناست که گفته نمی‌شود کشورهای ناتو که تاکنون زیر دو درصد بوده‌اند، چه زمانی باید به هدف جدید برسند. آلمان می خواهد با کمک یک صندوق ویژه در سال آینده به دو درصد برسد. با این حال، هنوز کاملاً مشخص نیست که چگونه می‌توان به این هدف در بلندمدت دست یافت.

امید جدید برای سوئد

نشست سران در پایتخت لیتوانی با موفقیت بزرگ برای ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو آغاز شد. عصر دوشنبه، پس از ماه‌ها مذاکره سخت، او توانست پایان محاصره ترکیه برای گسترش ناتو را اعلام کند. رئیس جمهور رجب طیب اردوغان در دیدار با اولف کریسترسون نخست وزیر سوئد موافقت کرد که پروتکل الحاق مورد نیاز برای پذیرش سوئد را در اسرع وقت برای تصویب به پارلمان ترکیه ارائه کند. بنابراین، سوئد می‌تواند در اوایل پاییز به سی و دومین عضو این اتحاد تبدیل شود.

چین، چالش تازه

برای مدت طولانی، قدرت و نفوذ چین برای ناتو موضوعی نبود. به اصرار ایالات متحده، این امر در سال‌های اخیر به طور اساسی تغییر کرده است. در بیانیه پایانی آمده است: «اهداف اعلام شده توسط جمهوری خلق چین و سیاست اجباری آن، منافع، امنیت و ارزش‌های ما را با چالش مواجه می‌کند». یک خطر خاص این است که دومین اقتصاد بزرگ جهان در تلاش است تا “کنترل حوزه‌های کلیدی در بخش‌های فناوری و صنعتی، زیرساخت‌های حیاتی و زنجیره‌های مواد و تامین استراتژیک را در دست بگیرد”.
Foto: Pavel Golovkin/AP/dpa