اکثریت مردم برلین در همه پرسی به اجتماعی کردن گروه‌های مسکن خصوصی رای دادند – اگرچه فرانسیسکا گیفای، نامزد اصلی حزب سوسیال دموکرات و برنده انتخابات، چنین چیزی را نمی‌خواهد. در همه پرسی روز یکشنبه، اکثریت ساکنان برلین (۵۶.۳ درصد) موافق مصادره شرکت‌های بزرگ مسکن بودند. با این وجود، سرمایه گذاران در Vonovia، بزرگترین شرکت مسکن آلمان، تا حدودی خیال شان راحت شده، زیرا سهم این شرکت بیش از چهار درصد افزایش یافت و تا حد زیادی بزرگترین برنده در DAX، شاخص بورس فرانکفورت بود.
ظاهراً سرمایه گذاران تصور می‌کنند که برنامه‌های سلب مالکیت عملاً از روی میز برداشته شده است. زیرا فرانسیسکا گیفای، نامزد برتر SPD برلین و با ۲۱.۴ درصد آراء برنده انتخابات مجلس نمایندگان برلین، از مخالفان این طرح محسوب می‌شود. او یک روز قبل از انتخابات گفت: “ما مشکلی را با سلب مالکیت حل نمی‌کنیم و سیگنال بسیار سختی را ارسال می‌کنیم. من نمی‌خواهم در شهری زندگی کنم که سیگنال سلب مالکیت مردم را ارسال می‌کند.” شرکت‌های مسکن Deutsche Wohnen، Vonovia ،Akelius ، Covivio ، TAG Immobilien و Grand City Properties تحت تأثیر برنامه های سلب مالکیت قرار خواهند گرفت. به گفته کارشناسان، ده‌ها شرکت با حدود ۲۴۳،۰۰۰ آپارتمان در برلین وجود دارند که در صورت عملی شدن طرح سلب مالکیت متضرر خواهند شد.
گیفای با این لایحه چه خواهد کرد؟
همه پرسی مجلس سنای برلین از نظر قانونی لازم الاجرا نیست. با این وجود، رای گیری به عنوان سیگنالی قوی تلقی می‌شود که دولت جدید نمی‌تواند از آن چشم پوشی کند. ویبکه ورنر معاون مدیرعامل انجمن مستاجران برلین، “Berliner Morgenpost”، گفت که نتیجه همه پرسی نشان می‌دهد که بسیاری از مردم برلین خواهان بازار مسکنی هستند که برای آنها به صرفه باشد. فرانسیسکا گیفای، احتمالاً شهردار بعدی برلین در مجله صبحگاهی ARD، از محدودیت‌های صحبت کرد که ابتدا باید به طور قانونی بررسی شود، که آیا این قانون می‌تواند اجرا شود یا خیر. وی افزود: “من هنوز معتقدم که مصادره‌ها به ایجاد حتی یک آپارتمان و همچنین حل مسئله بزرگ مسکن ارزان قیمت کمک نمی کند. با این وجود، ما باید به این نتیجه همه‌پرسی احترام بگذاریم و با مسئولیت رسیدگی کنیم”.
پیشنهاد جایگزین سبزها
بتینا ژاراش، نامزد اصلی سبزها نیز خواستار جدی گرفتن نتیجه شد. با این حال، “هنوز بسیاری از سوالات حقوقی و عملی برای روشن شدن این مساله وجود دارد”. به عنوان یک جایگزین، جاراش مفهوم “چتر حفاظتی اجاره” را پیشنهاد کرد: یک پیمان داوطلبانه بین سیاستمداران، مالکان و سایر طرفهای درگیر. رولف بوخ ، رئیس Vonovia گفت: “Vonovia آماده است تا با چالش‌های موجود در بازار مسکن برلین با دولت ایالتی جدید و فعالان اجتماعی همکاری کند.” مصادره ها مشکلات بازار مسکن برلین را حل نمی‌کند و راه حل‌های سازنده تری نیاز است.”
سلب مالکیت خلاف قانون اساسی است
به گفته اولریش باتیس، وکیل قانون اساسی، قانون سلب مالکیت شرکت‌های مسکن مغایر با قانون اساسی است. باتیس می‌گوید که :”او می‌تواند با اطمینان پیش‌بینی کند که دادگاه قانون اساسی فدرال آن را نقض می‌کند. مهمتر از همه، اصل تناسب نشان می‌دهد که چنین رویکردی در دادگاه شکست می خورد. علاوه بر این ، اجتماعی شدن آپارتمان ها با اصل رفتار برابر در تناقض است. همچنان این موضوع سوال برانگیز است که آیا دولت حق دارد مسائل مربوط به قانون اجاره را تنظیم کند؟”. این وکیل تصور می‌کند که برنامه‌های سلب مالکیت تا ۴۰ میلیارد یورو هزینه خواهد داشت – پولی که مجلس سنای برلین آن را ندارد و باید از طریق وام‌های جدید جمع آوری شود، که باعث افزایش بیشتر بدهی می‌شود.
مبتکران همه‌پرسی هزینه‌های کمتری را فرض می‌کنند. طبق فرضیه آنها، هزینه‌ها بین ۱۰ تا ۱۱ میلیارد یورو است. کاله کونکل، سخنگوی این گروه می‌گوید: ” بی توجهی به همه پرسی یک رسوایی سیاسی خواهد بود. تا زمانی که اجتماعی شدن گروه‌های مسکن اجرایی نشود، تسلیم نمی شویم.”
Photo: Christian Ditsch/epd
