۳۱ اوت / آگوست امسال درست ۵ سال از جمله معروف آنگلا مرکل “Wir Schaffen das” می‌گذرد. بعد از این‌که خانم مرکل مرزهای آلمان را به روی مهاجرین باز کرد، در یکی از سفرهایش به کمپ پناهجویان در درسدن رفت. تعداد زیادی نیز برای مخالفت با او به آن‌جا آمده بودند. او در بخشی از صحبت‌هایش در کنفرانس خبری این جمله‌ها را بیان کرد: «آلمان کشور قوی‌ای است. ما توانستیم مشکلات زیادی را پشت سر بگذاریم. از پس این بحران (مهاجرت) هم برمی‌آییم. ما می‌توانیم.»
این جمله او نقل مجلس مخالفین و موافقین بسیاری شد و تا هنوز از آن به عنوان نقطه عطف سیاست مرکل در قبال مهاجرین یاد می‌شود.
سیاست مرزهای باز آلمان
غفار از فیلمسازان افغانستان است که در برلین سکونت دارد. به نظر او این کار آلمان هم برای مهاجرین و هم برای خود آلمان مفید بوده است: «نباید فراموش کنیم که آلمان گذشته تلخی داشته و آدم‌ها با ادیان دیگر در این کشور زندگی سختی داشتند. دولت مرکل با سیاست درهای بازش هم به غرب نشان داد که چه قدرتی دارد که می‌تواند یک میلیون مهاجر در سال را پناه بدهد و هم خواست چهره گذشته آلمان را از ذهن جهان پاک کند.»
طهورا که قبلا در موسسات خیریه حمایت از مهاجران کار می‌کرده در این‌باره می‌گوید: «سیاست “ما می‌توانیم” مرکل موجب مخالف‌های زیادی در حزب خود و در جامعه شد. نه سیستم آلمان و نه مردم‌اش آمادگی پذیرش تعداد زیادی مهاجر را نداشتند که از یک‌سو باعث مشکلات فراوانی بین مهاجرین از کشورهای مختلف در کمپ‌ها و از سوی دیگر افزایش نژاد پرستی شهروندان آلمان نسبت به تازه‌واردان شد. این موضوع از لحاظ روانی لطمه بدی به مهاجرین، خصوصا کودکانی که شاهد اتفاقات بدی در کمپ‌ها بودند، شد.» به نظر طهورا قدم اول برای ادغام موفق، حس تعلق به مکان نو و جامعه نو است که این حس را به سختی می‌شود در آلمان ایجاد کرد.
“ ما می‌توانیم” آیا آلمان موفق شد؟
غفار فکر می‌کند که آلمان موفق شده است. به نظر او آلمان به نیروی کار جوان در بخش‌های زیادی مانند مراقبت از سالمندان نیاز داشت که اکنون همان شغل‌ها را بیشتر مهاجران پر کرده‌اند. او در ادامه می‌گوید: «داستان‌های بسیار امیدوار کننده‌ای در رسانه‌ها می‌شنویم. مثلا یک نفر از سوریه در زیمنس کار گرفته و یکی از افغانستان در شرکت موتورسازی فولکس واگن اوسبیلدونگ می‌کند.»
طهورا نیز با نیاز داشتن آلمان به نیروی کار موافق است. اما ادغام را پروسه‌ای دوطرفه می‌داند: «به نظر من با مشکلات نژاد پرستی روزانه، حمله‌هایی که علیه مهاجرین صورت می‌گیرد و قانون جدید مهاجرت که به برگرداندن مهاجرین تاکید دارد، به سختی می‌شود گفت سیاست “ما می‌توانیم” مرکل موفق بوده است.»
طهورا فکر می‌کند که ادغام پروسه‌ای طولانی و پر فراز و نشیب است، خصوصا در کشور آلمان که مردمی از جامعه‌هایی با ذهنیت، مذهب‌ها، فرهنگ‌ها و سیستم‌های دولتی کاملا متفاوت کنار هم جمع شده‌اند.
طهورا که قبلا از نزدیک مشکلات مهاجران زیادی را مشاهده کرده است، فکر می‌کند شرایط برای عده‌ای از مهاجران غیرمنصفانه است: «پروسه پناهندگی برای مهاجرین کشورهای مختلف متفاوت است که تاثیر زیادی بر ادغام آن‌ها دارد. برای مثال مهاجرین سوری بعد از ورود، اجازه شرکت در کلاس‌های زبان را داشتند و در وقت کمی قبولی می‌گرفتند. در صورتی که ۶۰ درصد پرونده‌های پناهندگی افغان‌ها از همان اول رد می‌شود و به دادگاه می‌رود. رسیدگی در دادگاه‌ها مدت زیادی را در برمی‌گیرد. این بلاتکلیفی و ابهام موجب افسردگی شدید بسیاری از مهاجرین شده است.»
Photo: EPD / Dietrich Flechtner
