سی سال پیش در چنین روزی فعالان مدنی به مقر وزارت اطلاعات و امنیت آلمان شرقی (Stasi) در برلین حمله کردند. طی این عملیات، میلیونها پرونده که قساوتهای این سازمان را ثبت کرده بودند، ضبط شد. رییسجمهور فدرال، فرانک والتر اشتاینمایر، در سالگرد این واقعه نسبت به شجاعت این افراد ادای احترام کرد و گفت «آنها تاریخ دموکراسی را نوشتند.»
رییسجمهور فدرال دیروز ضمن بازدید از آرشیو اسناد اشتازی، از حملاتی مشابه در شهرهای دیگر آلمان شرقی (DDR) یاد کرد. او افزود «بهلطف شجاعت شهروندان و انقلابیهای صلحطلب، اسناد امنیتی کشور حفظ و تبدیل به میراث مشترک ما شده است.» او به بازگشودن این اسناد اشاره کرد و گفت «باوجود مخالفتهای زیاد، این شاهدان تلخ بیعدالتی باید درمعرض دید همگان قرار گیرند.»
بیش از ۱۱۱ هزار کیلومتر پرونده موجود است
در جریان حمله به اشتازی در سال ۱۹۹۰، هزاران نفر از مردم شرکت داشتند ولی از تخریب اسناد این سازمان جلوگیری شد. فعالان حقوق مدنی موفق شدند پروندههای زیادی را سالم نگه دارند. اما چه چیزی قرار بود بر سر این پروندهها بیاید؟ این مسئله همان موقع نیز بین اعضای اُپوزیسیون مورد بحث قرار گرفت.
درحالحاضر ۱۱۱ هزار کیلومتر پرونده بایگانی شده است که ۴۳ کیلومتر آن در برلین و ۶۸ کیلومتر در دیگر ادارات سابق اشتازی نگهداری میشوند. همچنین کاغذپارههای اشتازی که دوباره سرهم شدهاند نیز در بیش از ۱۵۰۰۰ کیسه قرار گرفتهاند. کلیهی اسناد باید تا سال ۲۰۲۱ در آرشیو فدرال ذخیره شوند.
تاکید بر گشودن پروندهها بهروی همه
اشتاینمایر هنگام بازدید از آرشیو اسناد اشتازی به لزوم بررسیهای بیشتر قساوتهای DDR تاکید کرد. او گفت «در دورانی که اقتدارگرایی دوباره دارد قدرتی اغواگر بهدست میآورد و دموکراسی را به چالش میکشد، گشودن این پروندها اقدامی کاملا لیبرال و دموکرات است.» او افزود که ما باید از گذشته بیاموزیم و بدانیم چرا و چگونه این اتفاقات بر ما گذشته است. وزیر فرهنگ فدرال، مونیکا گروترز (CDU)، نیز گفت «ما در حال کار بر روی حفاظت دائمی از این اسناد هستیم. مردم باید به پروندههای خود دسترسی داشته باشند و بیعدالتیای که در حقشان شده را بهخوبی دریابند.»
“کمپ دموکراسی” بهجای “مرکز اشتازی” در لیشتنبرگ
درحالحاضر برنامهای برای تبدیل ساختمان مرکزی اشتازی به “کمپ دموکراسی” در برلین درحال شکلگیری است. کاترین لُمپشِر (چپ) میگوید «این مکان که سالها مرکز ظلم بود باید به مکانی برای یادآوری تاریخ و یادگیری تبدیل شود.» در این مرکز علاوهبر موزهی اشتازی، باید نمایشگاههایی دربارهی انقلاب و سقوط دیوار، فرهنگ و آموزش برگزار شود.
Photo: epd-bild / Rolf Zöllner
