این روزها خبر قتل مردی با شمشیر در اشتوتگارت در رسانههای مختلف دیده میشود. خبری که مانند بسیاری از خبرهای دیگر، در هر روزنامه و مجله بهشکلی متفاوت منعکس شده و هر مقاله بنا به دیدگاه خود، بخشی از ماجرا را برجسته کرده است. در این گزارش پس از درج خبر، به چند بازتاب مختلف از آن خواهم پرداخت.
ماجرا چه بود؟
چهارشنبه عصر مرد ۳۶ سالهای در یکی از خیابانهای اشتوتگارت با شمشیر بهقتل رسید. مظنون اصلی که هویتش هنوز فاش نشده، مرد ۲۸ سالهای است که قبلا هماتاقی مقتول بوده است. براساس مدارکی که از طرف مظنون به ادارهی خارجیها ارائه شده، اهل سوریه است و سال ۲۰۱۵ به آلمان پناهنده شده. اما پلیس در هویت واقعی او تردید دارد. او پس از ارتکاب به قتل، با دوچرخه فرار میکند. پس از چند ساعت، پلیس موفق میشود مردی با شکل و شمایل او را دستگیر کند. مظنون از روز پنجشنبه به اتهام قتل در بازداشت بهسر میبرد. پلیس همچنان در حال انجام تحقیقات از دوستان، آشنایان و شاهدان ماجرا است. دختر یازده سالهی مقتول نخستین شاهد ماجرا بوده است. یکی از شاهدان از بالکن خانهاش ویدیویی را ضبط کرده که در فضای مجازی دستبهدست میشود. پلیس از مردم درخواست کرده که انتشار آنرا متوقف کنند. این ویدیو از فیسبوک حذف شده است.
روزنامهها چه میگویند؟
روزنامهی بیلد در صفحهی اول خود تصویری بزرگ از مرد را ارائه میدهد که شمشیر را بالای سرخود گرفته و با دستهای خونین آماده است تا ضربهی دوم را وارد کند. همانطور که خالد العبود در بخش عربی املبرلین توصیف میکند، این تصویر یادآور ساموراییها در فیلمهای قدیمی است: «من فکر میکنم تصویر صفحهی اول روزنامهی بیلد، پوستری تبلیغاتی در جهت منافع احزاب راست افراطی آلمان است که مهاجرین را در لیست سیاهشان قرار دادهاند و از جرم شخصی آنها برای تبلیغات سیاسی استفاده میکنند.» در این تصویر، مهاجران به عنوان “دیگران” درمقابل “ما” یعنی آلمانیها قرار گرفتهاند و به این مسئله اشاره دارد که فقط “دیگران” در آلمان دست به خشونت و تجاوز میزنند.
او در ادامه به انتشار سراسری این روزنامه در آلمان اشاره میکند بهطوریکه میتوان آن را در ایستگاههای قطار، مغازهها و بقیهی اماکن عمومی تهیه کرد. انتشار گستردهی چنین تصویر تبلیغاتی علاوه بر منحرف کردن اذهان عمومی، برداشتن قدمی در راستای «اهداف نئونازیها و دیگر جریانهای راست افراطی است» باتوجه به اینکه روز اول سپتامبر، زمان انتخابات محلی در ایالت زاکسن نیز هست.
روزنامهی مرکیشه آلگماینه (Märkische Allgemeine) به سخنان آلیس وایدل (Alice Weidel)، رهبر حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) در پارلمان اشاره میکند و آنها را نفرتانگیز میخواند. وایدل با اشاره به اتفاقات اخیر گفت: «بچههایمان را میاندازند جلوی قطار، زنانمان را با هفتاد ضربهی چاقو میکشند و میگذارند در چمدان و مردها را با شمشیر در خیابان به قتل میرسانند. دیگر حرفی برای گفتن باقی نمانده است.» دقایقی بعد از آنکه وایدل این متن را در اینترنت مینویسد، مشخص میشود که ضارب، مهاجر و اهل سوریه است. وایدل درواقع یک موضوع شخصی را که هیچ ربطی به سیاست ندارد، کلی کرده و همهی مهاجرین را مثل هم و مجرم میداند. او بیهیچ تردیدی تصویری از صحنهی قتل در اشتوتگارت را -علیرغم منع پلیس از انتشار آن- در فیسبوک، توییتر و یوتیوب منتشر میکند تا مخاطبانش را با خود همراه سازد.
Photo: AmalBerlin