تابستان پیش رو در اروپا احتمالاً دوباره بسیار داغ و خشک خواهد بود. این پیشبینی را مدلهای اقلیمی جهانی مختلف تأیید میکنند. حتی یک پدیده در اقیانوس اطلس شمالی نیز این پیشبینی را تقویت میکند.
تابستان ۲۰۲۵ میتواند به یک تابستان رکوردشکن از نظر گرما تبدیل شود – تابستانی که در آن تعداد زیادی از مردم بر اثر گرمای شدید جان خود را از دست خواهند داد، از جمله در اروپا. نمونه مشابه آن در سال ۲۰۰۳ اتفاق افتاد: سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرد که حدود ۷۰٬۰۰۰ نفر به دلیل گرما در اروپا جان باختند. در آلمان نیز، طبق تحقیقات مؤسسه رابرت کخ و خدمات هواشناسی آلمان، حدود ۷٬۶۰۰ نفر بر اثر پیامدهای گرما فوت کردند.
اکنون نیز، مدلهای مختلف اقلیمی با احتمال بالا پیشبینی میکنند که تابستان ۲۰۲۵ دوباره گرمتر از میانگین خواهد بود. بهعنوان نمونه، مدلهای مرکز اروپایی پیشبینی میانمدت آبوهوا (ECMWF) از ماه مه به این سو نشانههای فزایندهای را نشان میدهند مبنی بر اینکه تابستان امسال بسیار خشک نیز خواهد بود.
گرمای اقیانوس اطلس نشانهای از تابستان داغ است
پیشبینیهای مربوط به تابستان گرم ۲۰۲۵ با یافتههای اخیر مؤسسه هواشناسی ماکس پلانک در هامبورگ نیز مطابقت دارد. پژوهشگران این مؤسسه دریافتهاند که تابستانهای بسیار گرم گذشته در اروپا معمولاً سه سال پیش از وقوع، نشانههایی از خود بروز دادهاند – و آن، از طریق افزایش مداوم دمای آب اقیانوس اطلس بوده است.
لارا والبرگ، از این مؤسسه، توضیح میدهد:
«وقتی در مدلهای ما دیده میشود که شمال اقیانوس اطلس طی سه سال متوالی گرمتر میشود، احتمال بسیار بالایی وجود دارد که در سال سوم، تابستانی با گرمای شدید رخ دهد.»
بسیاری از تابستانهای گرم گذشته ظاهراً تحت تأثیر گرمای مداوم آبهای اقیانوس اطلس قرار داشتهاند. چرا که دریا همواره در تعامل مستقیم با جوّ زمین قرار دارد و میتواند روندهای آبوهوایی گستردهای را شکل دهد.
پیشبینیهای بهتر با دانش بیشتر
در همین راستا، لارا والبرگ و تیم پژوهشیاش روشی توسعه دادهاند که با آن میتوان پیشبینی تابستانهای داغ در اروپا را دقیقتر کرد. به گفتهی والبرگ، اگر یافتههای جدید در مدلهای اقلیمی از دههها پیش وارد میشدند، یازده تابستان بسیار گرم از دهه ۱۹۶۰ تاکنون – از جمله تابستان ۲۰۰۳ – قابل پیشبینی بودند.
با این حال، او تأکید میکند که حتی در این صورت هم همیشه مقداری عدم قطعیت وجود دارد:
«قطعاً فوقالعاده میبود اگر میشد با اطمینان صد درصد پیشبینی کرد. اما در نهایت عوامل زیادی وجود دارند که میتوانند موجب تابستانی بسیار گرم شوند. این را هم میتوان دید از اینکه الان بسیاری از دانشمندان پیشبینی تابستانی بسیار گرم را ارائه میدهند – ولی بر اساس فرآیندهای فیزیکی گوناگون.»
در نتیجه، هرچند پیشرفتهای علمی به دقت بیشتر کمک میکنند، اما طبیعت همچنان بخشی از ناشناختهها را برای خود نگه داشته است.
آمادگی بهتر با پیشبینیهای زودهنگام
لارا والبرگ میگوید از آنجا که پدیدهی گرمایش اقیانوس اطلس همیشه سه سال پیش از تابستانهای داغ رخ میدهد، اکنون میتوان این تابستانهای گرم را خیلی زودتر از گذشته پیشبینی کرد. این موضوع بهویژه برای کشاورزان اهمیت بالایی دارد:
«برای آنها مهم است که بدانند: آیا باید خود را برای کاهش محصول آماده کنیم؟»
کشاورزان میتوانند با استفاده از این پیشبینیهای زودهنگام تصمیم بگیرند که در آن سال چه چیزی بکارند و مثلاً از کشتهای بسیار پرمصرف از نظر آب مانند ذرت خودداری کنند.
اما آمادگی در برابر موجهای گرما نه تنها برای کشاورزی اروپا، بلکه در شهرها نیز بهطور فزایندهای ضروری خواهد شد. هدف اصلی آن است که از مرگومیر ناشی از گرما جلوگیری شود.
طبق پژوهشها، تعداد تابستانهای بسیار گرم در اروپا از زمان پیش از صنعتی شدن تاکنون دو برابر شده است. و تا پایان قرن حاضر، چنین تابستانهایی به یک وضعیت عادی تبدیل خواهند شد.
اروپا هماکنون سریعترین روند گرمایش را در میان قارههای جهان دارد.
منبع: تاگس شاو