نظر به گزارش ARD، بیش از ۱۶ ماه است که عایشه (نام مستعار) به همراه خانواده‌اش در پاکستان منتظر دریافت ویزای ورود به آلمان است. اکنون او تصمیم گرفته علیه وزارت امور خارجه آلمان اقامه دعوا کند. روز دوشنبه، او و خانواده‌اش شکایتی رسمی به همراه یک درخواست فوری به دادگاه اداری برلین ارائه دادند. وکیل آلمانی این خانواده، تأیید کرد که هدف این اقدام، الزام وزارت خارجه به صدور ویزا برای عایشه و بستگانش است. این خانواده پیشتر از دولت آلمان تاییدیه پذیرش دریافت کرده‌اند.
شاکی این پرونده، که به دلایل امنیتی نمی‌خواهد شناخته شود، یک دانشمند و نویسنده افغان است. پیش از تسلط طالبان، او در یکی از نهادهای دولتی افغانستان سمت مهمی داشته و همچنین چندین بار برای فرصت‌های پژوهشی به آلمان سفر کرده بود.
پذیرش رسمی در قالب برنامه بشردوستانه آلمان
در اکتبر ۲۰۲۳، اداره فدرال مهاجرت و پناهندگی آلمان (BAMF) در چارچوب «برنامه فدرال پذیرش» به عایشه و بستگانش وعده پذیرش در آلمان را داد. این برنامه برای افراد در معرض تهدید – از جمله فعالان رسانه‌ای، قضات و کارکنان دولت – طراحی شده است. این تاییدیه شامل همسر، فرزندان و سایر بستگان در معرض خطر نیز می‌شود. در مورد عایشه، مجموعاً برای ۱۴ نفر از جمله چند کودک خردسال، این پذیرش صادر شده است.
فرآیند ویزا در پاکستان و تأخیرهای پیاپی
از آنجایی که آلمان در افغانستان سفارت ندارد، فرایند صدور ویزا برای افغان‌ها در سفارت آلمان در اسلام‌آباد انجام می‌شود. از ژوئن ۲۰۲۳، بررسی‌های امنیتی سخت‌گیرانه‌ای نیز توسط پلیس فدرال، اداره جنایی فدرال و سازمان اطلاعات داخلی آلمان اضافه شده است. خانواده عایشه پس از ورود به پاکستان در ژانویه ۲۰۲۴ درخواست ویزا دادند و در اکتبر همان سال مصاحبه‌های امنیتی انجام شد. در مارس ۲۰۲۵، به آن‌ها اطلاع داده شد که ویزاهایشان آماده‌اند، اما تاکنون برای دریافت آن‌ها دعوت نشده‌اند. در عوض، در آوریل، بار دیگر برای مصاحبه و ارائه مدارک جدید به سفارت احضار شدند، ولی پرواز برنامه‌ریزی‌شده لغو شد.
خطر اخراج از پاکستان و از دست رفتن مدارک
در دادخواست ارائه‌شده، عایشه تأکید کرده که وزارت خارجه در هیچ مرحله‌ای به وجود مشکل یا نگرانی امنیتی اشاره نکرده است. او هشدار داده که پس از انقضای اقامت قانونی در پاکستان، خطر اخراج به افغانستان آن‌ها را تهدید می‌کند. دولت پاکستان ضرب‌الاجلی تعیین کرده بود که تا پایان مارس، تمام افغان‌های بدون مجوز قانونی باید کشور را ترک کنند. با وجود پرداخت هزینه، تلاش‌های مکرر عایشه برای تمدید ویزا بی‌نتیجه مانده است. به گفته وکیلش، گذرنامه‌های اصلی او و خانواده‌اش همچنان نزد سفارت آلمان است و او نگران است که در صورت تشدید بحران بین هند و پاکستان، کارکنان سفارت آلمان مجبور به ترک کشور شوند یا روند صدور ویزا متوقف شود.
یک مورد از میان هزاران
عایشه تنها موردی نیست که در چنین شرایط دشواری قرار دارد. هم‌اکنون حدود ۲۵۰۰ افغان در پاکستان منتظر اجرایی شدن پذیرش‌های صادره از سوی آلمان هستند. بیشتر آن‌ها نیز در قالب برنامه فدرال پذیرش در حال بررسی هستند. دولت جدید آلمان به رهبری فریدریش مرتس پیش از به قدرت رسیدن اعلام کرده بود که قصد دارد این برنامه‌ها را تا حد امکان متوقف کند. برخی سیاستمداران این حزب حتی خواستار بررسی مجدد پذیرش‌های قبلی و احتمال لغو آن‌ها شده‌اند. این در حالی است که دولت پیشین همواره تأکید کرده بود که این وعده‌ها الزام‌آور هستند.
آخرین امید به دستگاه قضایی آلمان
عایشه می‌گوید پس از تغییرات سیاسی در آلمان، نگرانی‌اش نسبت به توقف این برنامه افزایش یافته است. او در گفت‌وگو با استودیوی مرکزی ARD اظهار داشته که بازگشت به افغانستان برای او و خانواده‌اش غیرممکن است: «ما را همان لحظه اول در مرز بازداشت خواهند کرد.» او امیدوار است که اکنون دادگاه‌های آلمان به او و خانواده‌اش کمک کنند و به گفته خودش «زندگی ما را نجات دهند.»
