با افزایش فشارهای اخراج و وضعیت نامشخص پناهجویان، کلیساهای آلمان به ویژه کلیساهای پروتستان شاهد رشد چشمگیر درخواستهای پناهندگی شدهاند. بنا بر اعلام کلیسای پروتستان آلمان (EKD)، تنها در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵ شمار درخواستهای پناه کلیسایی به طور محسوسی بالا رفته است. مسئولان امور پناهندگان در کلیساهای منطقهای خبر دادهاند که در برخی نواحی تعداد درخواستها تا چهار برابر افزایش یافته است. این افزایش شدید به گفتهی EKD نتیجهی مستقیم رشد ترس و ناامنی در میان پناهجویانی است که با خطر قریبالوقوع اخراج مواجهند. در عین حال، ظرفیت محدود کلیساها باعث شده بسیاری از این افراد در نهایت بدون حمایت باقی بمانند و آسیبپذیری آنان افزایش یابد.
نبود آمار مرکزی؛ افزایش مستند درخواستها
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی EKD، کلیسای پروتستان آلمان آمار مرکزی و یکپارچهای از موارد پناه کلیسایی در سراسر کشور ندارد. گزارشها عمدتاً مبتنی بر بازخوردهای محلی از سوی مسئولان امور پناهندگان و رابطان کلیسایی است. به گفتهی گروه رسانهای فانکه، در سهماهه نخست سال جاری، کلیساهای پروتستان، کاتولیک و آزاد در مجموع ۶۱۷ مورد پناه کلیسایی را به مقامات گزارش کردهاند. این رقم نسبت به بازهی مشابه در سال گذشته (۶۰۴ مورد) افزایش یافته است. در کل سال ۲۰۲۴ نیز تعداد ۲.۳۸۶ مورد ثبت شده بود. این ارقام نشاندهندهی روندی رو به رشد هستند، هرچند با توجه به فقدان یک سیستم ثبتنام سراسری، تخمین دقیق ابعاد بحران دشوار است.
کلیساهای آلمان آخرین پناهگاه در بحرانهای انسانی
پناه کلیسایی در آلمان ریشهای چهلساله دارد و بر پایه سنتهای مسیحی-انساندوستانه بنا شده است. این اقدام هیچ مبنای قانونی رسمی ندارد، اما به عنوان یک سنت دیرپا و مبتنی بر اصول اخلاقی از سوی دولت تحمل میشود. هدف کلیساها در ارائهی پناه، فراهم کردن فرصت برای بازنگری در تصمیمات اخراج و استفاده از آخرین راهکارهای حقوقی است. با این وجود، کلیساها همواره در معرض انتقاد نهادهای امنیتی و مقامات مهاجرتی قرار داشتهاند. دیتلیند یوخیمز، رئیس انجمن فدرال اکومنیک پناه در کلیسا، ضمن تأکید بر گسترش احساس ناامنی در میان افراد با اقامت نامشخص، هشدار داده است که بدون حمایتهای مؤثرتر، موج جدید درخواستها میتواند بحران انسانی جدیتری رقم بزند. همزمان با این تحولات، پرسشهای جدیدی دربارهی مسئولیت دولت، ظرفیت کلیساها و آیندهی این سنت دیرینه مطرح شده است.