مطالعهی که به تازگی توسط شرکت بیمه درمانی DAK و بیمارستان دانشگاه هامبورگ-اپندورف (UKE) منتشر شده، نشان میدهد که بیش از ۲۵ درصد از کودکان و نوجوانان آلمانی با استفاده بیش از حد از رسانهها یا رفتارهای پرخطر در این زمینه روبهرو هستند. این مطالعه همچنان بر تاثیرات منفی مصرف بیرویه رسانههای اجتماعی مانند تیکتاک و اینستاگرام بر سلامت روان و روابط اجتماعی نوجوانان تاکید دارد.
افزایش چشمگیر استفاده از رسانهها در دوران پساکرونا
نتایج مطالعه «بدون پایان آنلاین؟!» که بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ انجام شده، نشان میدهد که بیش از ۲۵ درصد از نوجوانان ۱۰ تا ۱۷ ساله در آلمان با استفاده بیش از حد از رسانهها روبهرو هستند. به گزارش تاگسشاو، این رقم در مقایسه با پیش از پاندمی کرونا که تنها ۱۱.۴ درصد بود، افزایش قابلتوجهی را نشان میدهد. بهطور میانگین، نوجوانان روزانه ۱۵۷ دقیقه از وقت خود را در رسانههای اجتماعی سپری میکنند، که این میزان حدود نیم ساعت بیشتر از قبل از پاندمی است.
هشدار درباره «سونامی اختلالات اعتیادی»
پروفیسور راینهارد توماس، رئیس بخش اعتیاد در کودکان و نوجوانان در UKE، نسبت به روند رو به رشد مصرف بیرویه رسانههای دیجیتال هشدار داده و آن را به «سونامی اختلالات اعتیادی» تشبیه میکند. او تاکید میکند که استفاده زیاد از رسانهها باعث میشود جوانان از سایر جنبههای زندگیشان غافل شوند و در نتیجه میتواند به مشکلات اجتماعی و خانوادگی جدی منجر شود.
تاثیرات متفاوت بر دختران و پسران
نتایج این مطالعه همچنان نشان میدهد که پسران بیشتر از دختران در معرض مصرف آسیبزا رسانهها قرار دارند. ۶ درصد از پسران مصرف رسانهای بیمارگونهای دارند، در حالی که این میزان برای دختران تنها ۳.۲ درصد است. کارشناسان بر این باورند که این اختلاف به دلیل تفاوتهای اجتماعی و روانی در دوران بلوغ است.
خطرات بازیهای ویدیویی و استریمینگ
مطالعه جدید همچنین به مشکلات ناشی از استفاده بیش از حد از بازیهای ویدیویی و خدمات استریمینگ اشاره میکند. ۱۲ درصد از نوجوانان از بازیهای ویدیویی بهطور غیرعادی استفاده میکنند و ۳.۴ درصد از آنها به این بازیها بهطور بیمارگونه وابسته شدهاند. در زمینه استریمینگ نیز، ۱۶ درصد از نوجوانان به استفاده زیاد از این خدمات عادت کردهاند و ۲.۶ درصد آنها بهعنوان مصرفکنندگان وابسته شناخته شدهاند.
مرز میان مصرف خطرناک و بیمارگونه رسانهها
علائم اعتیاد به رسانه از عملکرد ضعیف در مدرسه و انزوای اجتماعی تا درگیریهای خانوادگی متغیر است. پروفیسور توماس توضیح میدهد که مرز میان مصرف خطرناک و بیمارگونه رسانهها گاهی اوقات مشخص نیست. یکی از علائم اولیه اعتیاد به رسانهها، کاهش عملکرد آموزشی و تحصیلی و بیعلاقگی به درسها است. اما این مشکلات ممکن است به دلایل عاطفی یا بحرانهای دوران بلوغ نیز ایجاد شوند که تشخیص را دشوارتر میسازد. با این حال، اگر این علائم بیش از ۱۲ ماه ادامه پیدا کنند، بهعنوان استفاده بیمارگونه از رسانههای اجتماعی طبقهبندی میشود.
نیاز به آموزشهای جدید برای مقابله با اعتیاد به رسانهها
کارشناسان پیشنهاد میدهند که باید در مدارس آموزشهایی با عنوان «سلامت دیجیتال» برای آگاهی نوجوانان از خطرات رسانهها و نحوه استفاده مسئولانه از آنها ارائه شود. این تدابیر میتوانند به نوجوانان کمک کنند تا استفاده از رسانهها را متعادل کنند و از اعتیاد جلوگیری کنند.
Foto: Canva Pro