انتخابات پارلمانی آلمان در سال ۲۰۲۵ یکی از مهمترین و سرنوشتسازترین انتخابات در تاریخ این کشور محسوب میشود. پس از فروپاشی دولت ائتلافی «چراغ راهنمایی» متشکل از حزب سوسیالدموکرات (SPD)، حزب سبزها و حزب دموکرات آزاد (FDP)، مردم آلمان با رأی خود سرنوشت جدیدی را برای کشور رقم زدند.
نتایج این انتخابات نشاندهنده تغییرات عمیق در نگرش رأیدهندگان و جابهجایی قدرت میان احزاب سنتی و نیروهای جدید است. اتحادیه احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی (CDU/CSU) با رهبری فریدریش مرتس (Friedrich Merz) بهعنوان پیروز اصلی انتخابات شناخته شد، درحالیکه حزب راستگرای افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) موفق شد بهترین نتیجه تاریخ خود را در سطح ملی کسب کند. در مقابل، حزب حاکم سوسیالدموکرات و سایر احزاب ائتلاف حاکم با شکستهای سنگینی مواجه شدند.
دلایل برگزاری انتخابات زودهنگام
دولت ائتلافی چراغ راهنمایی به رهبری اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، به دلیل اختلافات داخلی، ناتوانی در حل بحرانهای اقتصادی و اجتماعی، و کاهش محبوبیت عمومی سقوط کرد. مشکلاتی مانند افزایش تورم، بحران انرژی، سیاستهای ناموفق مهاجرتی و عدم توانایی در مدیریت تنشهای بینالمللی، ازجمله جنگ در اوکراین و درگیریهای خاورمیانه، موجب شد که دولت در برابر انتقادات شدید قرار گیرد.
اختلافات میان اعضای ائتلاف بر سر بودجه، سیاستهای محیطزیستی و راهکارهای مقابله با مهاجرت غیرقانونی، نهایتاً باعث از دست رفتن اعتماد عمومی شد و زمینه را برای انتخابات زودهنگام فراهم کرد.
دلایل تغییر در آرای مردم
روند تغییر آرای مردم در این انتخابات نتیجه مجموعهای از عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بود:
- نارضایتی از عملکرد دولت: شکست دولت ائتلافی در کنترل بحران اقتصادی، انرژی و مهاجرت باعث شد بسیاری از رأیدهندگان به دنبال گزینههای جایگزین باشند.
- افزایش محبوبیت احزاب راستگرا: AfD با تأکید بر محدود کردن مهاجرت، افزایش امنیت داخلی و سیاستهای ملیگرایانه توانست رأی بسیاری از رأیدهندگان ناراضی را جذب کند.
- قطبی شدن جامعه: جامعه آلمان بهطور فزایندهای به دو قطب راست و چپ تقسیم شده است. درحالیکه جوانان بیشتر به احزاب چپگرا مانند سبزها و چپها رأی دادند، رأیدهندگان مسنتر به سمت احزاب سنتی و محافظهکار مانند اتحادیه و AfD گرایش پیدا کردند.
- بیاعتمادی به احزاب سنتی: عملکرد ضعیف SPD و FDP باعث شد بسیاری از رأیدهندگان به سمت گزینههای جدید مانند AfD و BSW متمایل شوند.
پیامدهای انتخابات برای اروپا و جهان
این انتخابات نهتنها برای آلمان، بلکه برای اتحادیه اروپا و سایر کشورهای جهان نیز پیامدهای مهمی خواهد داشت:
- سیاست خارجی آلمان: احتمال تغییر در سیاستهای آلمان در قبال اتحادیه اروپا، جنگ اوکراین و روابط با ایالاتمتحده افزایش یافته است.
- اقتصاد اروپا: سیاستهای جدید دولت آلمان میتواند تأثیر زیادی بر وضعیت اقتصادی منطقه یورو داشته باشد.
- تقویت احزاب راستگرا در اروپا: صعود AfD ممکن است الهامبخش سایر احزاب راستگرا در اروپا باشد.
انتخابات بوندستاگ ۲۰۲۵ نقطه عطفی در سیاست آلمان محسوب میشود. این نتایج نشاندهنده نارضایتی گسترده مردم از دولت پیشین و تغییر جهتگیری سیاسی کشور به سمت احزاب محافظهکار و راستگرا است. درحالیکه اتحادیه CDU/CSU پیروز انتخابات شده، صعود AfD و سقوط SPD پیامدهای عمیقی برای آینده سیاست آلمان خواهد داشت.
اکنون همه نگاهها به مذاکرات برای تشکیل دولت جدید دوخته شده است. آیا فریدریش مرتس موفق به تشکیل یک ائتلاف پایدار خواهد شد؟ آیا SPD میتواند از این شکست تاریخی عبور کند؟ و مهمتر از همه، آیا دولت جدید قادر خواهد بود چالشهای بزرگ پیش روی آلمان را حل کند؟ اینها سؤالاتی هستند که در هفتهها و ماههای آینده پاسخ داده خواهند شد.
نورالله رحمانی