تریشیا تاتل مدیریت جشنواره فیلم برلین (برلیناله) را در هفتاد و پنجمین دوره آن برعهده دارد. او در گفتوگویی با رسانه rbb24، در مورد ستارهها و فیلمها، بحثهای سیاسی، اهمیت گوناگونی در برلیناله و دلایلی که باعث میشود به آینده خوشبین باشد، صحبت میکند. بخشهایی از این گفتوگو را اینجا بخوانید.
برای نخستینبار یک زن در راس جشنواره برلیناله قرار دارد. آیا این یک جهش بزرگ محسوب میشود؟
بله، مسئولیت کارهای خلاقانه و اقتصادی بر عهده من است. برای من به عنوان یک زن جوان، دیدن زنان موفق در صنعت سینما بسیار الهامبخش و مهم بوده است. میدانم که این مسئله میتواند تاثیر زیادی داشته باشد.
در آوریل گذشته که کار خود را آغاز کردید، باید برخی مشکلات را حل میکردید. اظهارنظرهای انتقادی نسبت به اسرائیل در فستیوال پایانی ۲۰۲۴ جنجال زیادی به پا کرد. اگر چنین چیزی امسال هم رخ دهد، چگونه با آن برخورد خواهید کرد؟
پس از صحبت با بسیاری از افراد، احساس میکنم که مشکل به بیانیههای فردی مربوط نمیشد، بلکه مردم از این نگران بودند که بسیاری نظرها یکطرفه بود؛ نظرهای مخالف، به ویژه همدردی با گروگانها، طرح نشده بود. ما باید از آزادی بیان محافظت کنیم و این مسئولیت جشنواره است که راههایی برای حفظ تعادل پیدا کرده و اطمینان حاصل کند که همه شرکتکنندگان به یک اندازه دیده و شنیده میشوند.
آخرین روز برلیناله، ۲۳ فوریه، همزمان با انتخابات فدرال آلمان است. جشنواره برلین امسال چگونه با شهرت خود به عنوان سیاسیترین جشنواره، با انتخابات روبهرو خواهد شد؟
اول باید بدانیم که منظور ما از جشنواره سیاسی چیست. فکر نمیکنم وظیفه برلیناله این باشد که به مردم بگوید به چه کسی رای دهند. سینما به طور کلی سیاسی است چون همیشه دیدگاههای فردی را نشان میدهد. سینما غالبا نگاهی به دنیای اطراف دارد، دنیایی که در آن بسیاری از چیزها آزاردهنده است. با این حال، هر چه در برلیناله نمایش داده میشود، لزوما سیاسی نیست. نمیتوانم به شما بگویم به چه کسی رای دهید، اما میگویم: در انتخابات شرکت کنید.
به عنوان یک آمریکایی که سالها در لندن زندگی کردهاید، وضعیت آلمان را چگونه درک میکنید؟
آلمان هم مانند بقیه نقاط دنیا، وضعیتی دشوار، متلاطم و بیقرار دارد، اما همین باعث میشود که مردم انرژی بیشتری پیدا کنند. من خوشبین هستم و معتقدم که مردم در لحظات سخت صدای خود را پیدا میکنند و به گونهای با هم متحد میشوند. این اتحاد بسیار قدرتمند است. معتقدم سینما جایی است که میتوانیم در آن جمع شویم. اگر تنها یک رویکرد سیاسی در جشنواره برلین وجود داشته باشد، به نمایش گذاشتن تفاوتها است. این چیزی است که همیشه در این جشنواره دوست داشتهام. از سوی دیگر، گوناگونی در معرض تهدید قرار دارد؛ نه تنها در آلمان، بلکه در سراسر جهان. فراموش نکنیم که تفاوتها ما را قویتر میکنند.
در برلیناله امسال بخش “رویارویی” حذف شده و در عوض، رقابت تازهای در بخش “دیدگاهها” برای فیلم اولیها راهاندازی شده است. چرا؟
من فیلمهای بخش “رویارویی” را دوست داشتم، اما برخی از آنها میتوانستند در بخش فروم، رقابت یا پانوراما نمایش داده شوند. میخواستم فضای بیشتری بین این دو بخش ایجاد کنم، اما همچنین به نخستین تجربهها در فیلمسازی بسیار علاقهمندم. گاهی فیلمسازانی هستند که تمام قوانین ممکن را میشکنند و در اولین فیلم بلند خود ایدههایی را پیاده میکنند که مدتها درونشان خوابیده بوده است. احساس کردم که “دیدگاهها” میتواند الهامبخش باشد و توجه را به فیلمسازان جدید جلب کند. این هم برای جشنواره و هم برای فیلمسازان خوب است.
چگونه میخواهید سالگرد ۷۵ سالگی جشنواره برلین را جشن بگیرید؟
میخواهم جشنوارهای عالی داشته باشیم که در آن هیچ مسئله دراماتیکی رخ ندهد و همه تنها در مورد فیلمها صحبت کنند.
بیشتر منتظر چه لحظهای هستید؟
منتظر شب گشایش در کاخ برلینال هستم و سپس کل جشنواره. برنامهریزی جشنواره را دوست دارم، اما وقتی شروع میشود، احساس آرامش میکنم چون جشنواره بدون من ادامه خواهد داشت. بنابراین میتوانم استراحت کنم و از آن لذت ببرم.
Bild: Udall Evans/Berlinale.de