در زندگی روزمره، افراد بیشتری از طریق کارت الکترونیکی پرداخت میکنند. با این وجود، صدها میلیارد یورو پول نقد در گردش است. این همه پول کجاست؟ نسبت تراکنش‌های نقدی در خرده‌فروشی‌ها سال‌هاست که کاهش یافته است. افراد بیشتری با کارت پرداخت میکنند. طبق مطالعه بانک مرکزی اروپا (ECB)، آلمان با حدود ۶۰ درصد تراکنش‌های نقدی در خط میانی بالای اروپا قرار دارد. در کشورهای شمال اروپا و هلند، پرداخت های دیجیتالی بیشتر از نقدی انجام می‌شود. با این وجود، مقادیر بسیار زیادی اسکناس در گردش است: در پایان سال گذشته اسکناس هایی به ارزش ۱۵۷۰ میلیارد یورو چاپ شده بود. با حساب‌های چک و کارت اعتباری، چه کسی به این مقدار پول نیاز دارد؟
یک مطالعه توسط Bundesbank نشان می‌دهد که در آلمان تنها حدود یک دهم پول نقد برای معاملات واقعی استفاده می‌شود. بقیه برای ذخیره استفاده می‌شود. ۳۰ درصد یورو نقدی در تأسیسات ذخیره پول آلمان، ۲۰ درصد در سایر کشورهای اروپایی و ۴۰ درصد در بقیه جهان ذخیره می‌گردد.
مردم به پول نقد به عنوان پول بانک مرکزی امن اعتماد میکنند
در سال‌های پس از بحران مالی ۲۰۰۸/۲۰۰۹، هیچ یا در بهترین حالت نرخ بهره پایینی برای سرمایه‌گذاری وجود نداشت. اگر بانک‌های تجاری پول خود را در بوندس‌بانک می‌گذاشتند، حتی باید از سال ۲۰۱۴ به بعد سود منفی پرداخت می‌کردند. بر اساس مطالعه ای توسط بانک مرکزی اروپا، نتیجه این بود که بانک‌ها خزانه‌های خود را با پول نقد پر کردند. حمل و نقل پول نقد با کارکنان خود و بیمه کردن آن ارزان تر از سرمایه گذاری دارایی های مجازی در بانک مرکزی بود. افراد خصوصی نیز علاقه خود را به حساب های سپرده مدت دار از دست دادند و پول نقد را در خانه احتکار کردند. Sabine Mauderer، عضو هیئت مدیره Bundesbank می‌گوید: «با پایان مرحله نرخ‌های بهره منفی، رشد اسکناس‌های در گردش عملاً متوقف شده است». بوندس‌بانک در مطالعه‌ای می‌نویسد: «افزایش تقاضا برای اسکناس یک پدیده معمولی در مواقع بحران است، جایی که مردم به پول نقد به عنوان پول بانک مرکزی امن اعتماد میکنند». زمانی که در طول قرنطینه در ابتدای همه‌گیری مشخص نبود که آیا عرضه پول به کار خود ادامه می‌دهد، مقادیر زیادی پول نقد احتکار شد.
مقدار زیادی پول نقد در خارج از کشور
در کشورهایی با سطوح بالای فساد، مدیریت ضعیف و سیستم‌های بانکی گران و ناکافی، به هر حال پول نقد روش انتخابی است. اگر پول ملی هم ضعیف باشد، دلار و یورو هستند.بسیاری از گردشگران هزینه سفر خود را در آلمان پرداخت میکنند. شرکت‌های مسافرتی از طریق نقل و انتقالات و چک به گردشگران پول نقد پرداخت نمی‌کنند. پول در یونان در سال ۲۰۱۵ در جریان بحران ناشی از پرداخت کند بدهی‌های ملی بسیار کمیاب شد. دستگاه های خودپرداز فقط پرداخت های محدودی انجام می دادند. نتیجه این بود که گردشگران از شمال اروپا بسته های یورو با خود به این کشور می‌بردند.
تجارت جنایی
مطالعات رسمی در مورد بازار آشکار پول نقد – اقتصاد جنایی وجود ندارد. فروشندگان مواد مخدر و اخاذی‌ها با حساب‌های جاری کار نمی کنند، بلکه مقادیر زیادی پول نقد جمع آوری میکنند. بنابراین در اروپا واریز پول به حساب‌ها به طور فزاینده‌ای دشوار می‌شود. بانک مرکزی اروپا به منظور جلوگیری از پولشویی، انتشار اسکناس‌های ۵۰۰ یورویی را به مدت پنج سال متوقف کرده است. در نتیجه تقاضا برای اسکناس های ۱۰۰ و ۲۰۰ یورویی افزایش یافته است.
نحوه خروج پول نقد از اتحادیه اروپا
هنگام عبور از مرز باید مبالغ ۱۰۰۰۰ یورو یا بیشتر اعلام شود. “واحد اطلاعات مالی” گمرک آلمان کمتر از ۵۰۰ مورد تلاش برای قاچاق پول را در سال ۲۰۲۲ ثبت کرده است. از هر ده گزارش، هفت مورد از فرودگاه‌هایی است که چمدان‌ها با دقت بیشتری بررسی می‌شوند. از هر چهار مورد یک مورد در جریان بازرسی پلیس از خودروها کشف شد. تنها در پنج مورد مقادیر مشکوکی پول نقد در قطارهای راه آهن یافت شد. مقادیری پول نقد که به کشورها منتقل می‌شوند، دقیق نیستند. ترکیه و کشورهای بالکان محبوب و قابل دسترسی هستند. در ابتدای فوریه، مسافری که عازم استانبول بود در فرودگاه مونیخ با ۱.۴ میلیون یورو در چمدان گرفتار شد. یک دستگاه پول شمار از آپارتمان وی کشف و ضبط شد.
منبع: تاگس شاو
Photo by Mufid Majnun on Unsplash
