Foto: Parwiz Rahimi

یک سال هر هفته اعتراض برای آزادی و برابری

توران ناظمی یکی از مبارزینی است که بعد از قتل ژینا امینی و چه بسا قبل تر با راه اندازی تظاهرات اعتراضی علیه رژیم ایران این سنگر را همیشه زنده نگه داشته است. او بدون وقفه هر هفته در سرما و گرما و باران و برف، چه وقتی که جمعیتی ۱۰۰ نفری دور هم جمع می‌شدند و چه زمانی که جمعیت با مشکل ۱۰ نفر می‌شدند، سعی کرده در مورد حق زنان، برابری، آزادی، دفاع از مظلومان و حمایت از اقلیت‌ها شعار دهد و آگاهی‌دهی کند.

با من در محل میدان اوپرای قدیمی فرانکفورت قرار گذاشت و به این باور بود که این مکان یادآور روزها و خاطرات زیادی است. با اشتیاق مایل شدم به روایتش از ۱ سال مبارزه و تلاش در سنگر آگاهی‌دهی و شعار و حمل پلاکارد با شعار «زن زندگی آزادی» گوش دهم و با او مصاحبه کنم. با هم به میدان روبروی اُپرا، دقیقا جایی که هر هفته تظاهرات اعتراض‌آمیز برپا بود، رسیدیم. او آن‌جا روی پله‌ها نشست و من سوال‌هایم را این طور شروع کردم:

توران جان، دوست دارم خودتان را به مخاطبین امل معرفی کنید؟

«توران هستم و کمی بیشتر از ۳۰ سال است از ایران فرارکرده‌ام و به آلمان پناهنده شده‌ام. در ایران روانشناسی خواندم و بعد از فراگیری زبان در آلمان و به سلسله تحصیلات قبلی‌ام رشته Heilpädagoge (معلم آموزش‌های استثنائی) را در آلمان ادامه دادم و کارم را با کودکانی که دچار مشکلات گفتاری، رفتاری و خلق و خو بودند شروع کردم.»

نخستین سنگر توران میدان اوپرای فرانکفورت

Photo & Flyers from Turan’s Archive

 چرا با من این‌جا قرار گذاشته‌اید؟

«ما بیشترین تظاهراتمان را علیه رژیم خونریز ایران از همین سنگر و درست از همین جا شروع کردیم و صدای زنان آزادی‌خواه ایران را به گوش آلمان و شهروندان فرانکفورت رساندیم.»

من شاهد بودم که شما هرهفته در هر شرایطی برنامه تظاهرات را تعطیل نکردید و در باد و باران و سرما حاضر بودید. دلیل این همه مقاومت چه بود؟

مهسا امینی

«به قول شما ما در سرما و گرما این جا، ولی در امنیت بودیم. درحالی‌که زنان شجاع ایرانی در خیابان‌ها مورد اصابت ساچمه و گلوله قرار می‌گرفتند. اگر ما هم به‌خاطر شرایط هوا و مشکلات این چنین، صحنه را رها می‌کردیم بی عرضه‌گی به حساب می‌آمد. کار ما تنها بلند کردن صدای مردان و زنان معترض در ایران است، کسانی که آنجا جایی برای انعکاس صدای شان ندارند بود.»

چه چیزی باعث این همه مقاومت و پیگیری است؟ شما چه می‌خواهید؟

«من و گروهمان به این باوریم که دیریا زود در ایران انقلابی به وقوع خواهد پیوست. مهم‌تر این که مردم در ایران به این باورند که دارند این انقلاب را شکل می‌دهند. به باور من هیچ انقلابی، یک روزه و یک ماهه و در کوتاه مدت به ثمر نرسیده است، بنابراین پیگیری یکی از پایه‌های اصلی انقلاب است. ما هم در این راه کنار مردم ایران، پیگیر به تحقق پیوستن این آرزو هستیم.»

همبستگی تمام زنان تحت سِتَم، راهکار اصلی بیدار کردن وجدان‌ها

از اعتصاب غذای تمنا پریانی، دختر افغانی که در افغانستان مورد شکنجه طالبان قرار گرفته بود و مدتی هم زندانی آن‌ها بود و  بعد از فرار به آلمان چند روز پیش مبادرت به این اقدام نمود، پرسیدم .

آیا در جریان هستید و آیا به نظر شما حمایت از زنان بدون در نظر داشت جغرافیایی که در آن مورد ظلم قرار می‌گیرند چقدر می ‌تواند روی رویکرد کشورهای غربی و سازمان ملل، برای فشار آوردن بر حکومت‌های دیکتاتور تاثیر بگذارد؟

«حمایت از زنان ستم‌دیده در هر جغرافیایی بسیار مهم است. ما همه از یک ستم و از یک نگرش واپسگرا رنج می‌بریم، بنابراین همه باید دست به دست هم بدهیم و صدای‌مان را بلند کنیم. این مشخص است که تنها صدای زنان ایرانی آن‌قدر شنیده نشود، ولی وقتی زنان افغانستان، کردستان، عراق، سوریه و از هر جغرافیایی که زنانشان تحت ظلم و ستم قرار داشته و یا دارند، این صدا بلندتر و رساتر شنیده خواهد شد. من بسیار خوشحالم که این همبستگی دارد شکل می‌گیرد.»

مهسا امینی

از او طبق معمول خواستم کلام آخرش را هم بگوید؟

«تمام مردم ستمدیده دنیا و به خصوص زنان ستمدیده باید همبستگی‌شان را حفظ کنند و کماکان صدای دادخواهی‌شان را بلند کنند. مطمئنم این صدا شنیده خواهد شد و به‌زودی اثر خواهد کرد.»

هم فکری زنان مبارز همسایه وهم‌زبان

فکر کردم حالا که نظر او را در زمینه حقوق زنان، آزادی و تلاش یک ساله‌اش در رساندن صدای زنان به گوش جهانیان پرسیده‌ام، جالب خواهد بود نظر یک فعال مدنی هم‌زبان و همسایه را که اتفاقا در همین نزدیکی به حمایت از تمنا پریانی و خواسته‌اش مبنی بر به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی و رسیدگی به وضعیت زنان در افغانستان، از او دیدن کرده و لحظاتی را با او سپری کرده بود را درزمینه مبارزات و دادخواهی زنان شجاع ایرانی با برگزاری تظاهرات وسیع و هفته‌وار و همچنین همبستگی این دو نیروی مبارز، پر شور ولی تحت ظلم و ستم جویا شوم.

خانم نظیفه صدیقی شما اخیرا در اقدامی هر چند نمادین به دیدار خانم پریانی در کُلن رفتید و همبستگی خودتان را از خواسته‌های بر حق‌اش اعلام کردید. نظرتان در مورد تظاهرات وسیع زنان ایرانی درطول این یک سال چیست؟

آزادی زنان

Nazifas’ Archive

«مردم ایران با مبارزات برحق خویش به دنیا نشان دادند که اراده آن‌ها برای حفاظت از حقیقت محکم بوده و اجازه نمی‌دهند تا خون ‎مهسا امينی و کسانی که بی‌گناه در طول این یک ‌سال اسیر و دربند شده‌اند پایمال شود.»

به عنوان یک فعال مدنی و کسی که برای احقاق حقوق زنان بخصوص زنان افغان برنامه و تظاهرات و کمپاین تدارک می‌بینید، آشنائی با دانش سیاسی، درک مفاهیم حقوقی، و شناخت هدف اصلی پدیده فمینیزم را برای زنان مبارزچقدر ضروری می‌دانید؟

«در مبارزات اجتماعی چه در رابطه به جنسیت و چه در عرصه‌های صنفی و یا حتی کاملاً سیاسی، آگاهی و دانش سیاسی و درک مفاهیم حقوقی و آشنایی با اهداف پدیده‌های حقوق بشر و فمینیزم می‌تواند به عنوان کمکی بزرگ مطرح باشد. این از جمله الفبای مبارزات اجتماعی است، اما این اصل به هیچ‌وجه نمی‌تواند مبارزه اجتماعی و سیاسی را محدود کند. مثلاً در شرایط کنونی در کشور اگر زن افغانستان در هر موقعیت و سطح فکری و آگاهی که باشد، دست به مبارزه بزند و با هر زبان و شعاری از سِتَمی که بر او روا رفته به اعتراض بپردازد، در واقعیت بهترین صورت مبارزه خواهد بود. آن‌هم در شرایطی که جهان سکوت کرده است و جامعه هموطنان خارج از کشور ما حساسیت لازم را متاسفانه درک نکرده‌اند. ازاین جهت می‌توان گفت آشنایی با اصول بسیاری از پدیده‌ها خوب است اما شرط اصلی نیست. در این زمینه اگر زن افغانستان یک قدم بخاطر منافع خود بگذارد، تأثیر بسیار بیشتر از مبارزات کسانی دارد که از اصول بیشتر می فهمند، اما حساسیت و اراده قاطع برای مبارزه ندارند.»

گزارشی از پرویز رحیمی

مطالب مرتبط ۱: نامی که رمز شد: روز مهسا امینی در فرانکفورت

مطلب مرتبط ۲: دست به دست هم برعلیه قوانین زن ستیزانه