همه ما می‌دانیم دو روز پیش در مراسم اسکار چه اتفاقی افتاد! اینکه ویل اسمیت، ناگهان از جایش پرید و یک سیلی در گوش مجری برنامه خواباند! اما زیر این اتفاق عجیب، لایه‌های بسیار زیادی وجود دارد، البته سئوال‌های فراوان! اینکه آیا می‌توان گفت ویل اسمیت یک مرد غیرتی است که از همسرش دفاع کرد؟ آیا او اجازه داشت یک شوخی بد را با خشونت فیزیکی جواب دهد؟ آیا این همان شخصیتی است که در فیلم‌ها از او می‌بینیم؟ آیا اصلاً زن‌ها نیاز به کسی دارند که به جای آنها عکس العمل نشان دهد؟ اگر زنان و مردان برابرند، چرا همسر اسمیت، خودش از حق خود دفاع نکرد؟ اصلاً مرزهای شوخی کجاست؟ تا کجا می‌توانیم با هم شوخی کنیم تا کسی نرنجد؟
در این مطلب، گفت وگوی من، “آئورا” از تیم امل فارسی/دری، و همکارم “احمد” از تیم امل عربی، را در این زمینه می‌خوانید!
آیا او از خود غیرت نشان داد؟
احمد: صادقانه باید بگم من اصلاً نمی‌دانستم مراسم اسکار در حال برپا شدن است! اما روز بعد وقتی بیدار شدم دیدم اینستاگرام، فیسبوک و همه جا پر از اخبار و تصاویر سیلی زدن ویلیام اسمیت به مجری برنامه است. اما بعد قضیه کم کم بیشتر برایم جالب شد که دیدم آدم‌ها نظرات بسیار متفاوتی نسبت به آنچه روی داده دارند! حتی بعضی‌ها هم می‌گفتند: “ویلیام اسمیت چقدر کار خوبی کرد! او از زنش دفاع کرد! از خودش غیرت نشان داد!”
بعضی‌ها هم می‌گفتند: “چرا ویلیام اسمیت این کار را کرد؟ مگر او مالک زنش است؟ زنش اگر مشکل داشت خودش می‌توانست از خودش دفاع کند!” هرچقدر این نظرات را خواندم دیدم نکاتی در بین همه این حرف‌ها هست که می‌تواند درست باشد. اما در واقع راستش را بخواهید، در شرایط این چنینی، هیچ واکنشی نیست که کاملاً درست باشد! البته من ویل اسمیت نیستم و نمی‌دانم رابطه‌اش با زنش چطور است.
اما این خشونت واقعا کاری عجیبی بود! اینکه در مراسم اسکار در صورت مجری یک سیلی بخوابانی و بعد خیلی خونسرد به صندلی‌ات برگردی! انگار هیچ اتفاقی نیافتاده! خیلی عجیب است! او اگر خیلی عصبی بود می‌توانست خیلی محترمانه مراسم را ترک کند! و البته عجیب‌تر آنکه او اول، به جک خندید، بعد که دید زنش از آن شاکی شده، ناگهان از کوره در رفت!
آیا گاهی خشونت مجاز است؟
احمد: درست است که مسخره کردن و تحقیر کردن دیگران هم یک گونه خشونت کلامی است، اما سئوال اینجاست که آیا شما می‌توانی خشونت کلامی را با خشونت فیزیکی پاسخ دهی؟
آئورا: اتفاقی که در اسکار افتاد برای من خیلی جالب است! نه برای اینکه اتفاقی خارق العاده است! بلکه برعکس! این در واقع یک اتفاق دم دستی و معمولی است، می‌تواند در یک روز معمولی در خیابان یا در پارک برای هرکدام از ما پیش بیاید. دو ماشین جلوی هم می‌پیچند، با هم جر و بحث می‌کنند و بعد ممکن است دست به یقه هم بشوند!
حالا چیزی که این ماجرا را ویژه می‌کند، این است که روی صحنه اسکار اتفاق افتاده است! جلوی چشم دوربین‌ها، و کسانی که مرتکب آن شده‌اند، سلبریتی هستند! ویل اسمیت طوری این سیلی را در صورت مجری می‌خواباند، انگار این هم یک بخش از فیلم‌های اکشنی هست که هر روزه بازی می‌کند، اما نه این فیلم نیست! این واقعیت است! و او قدرت تشخیص بین فیلم و واقعیت را از دست داده!
برایم جالب است که، ما انسان‌ها هر روز با این سطح از خشونت در تماس هستیم، یا عامل آن هستیم یا شاهد آن. اما این مسئله که این خشونت روی صحنه اسکار اتفاق افتاده، به ما این امکان را می‌دهد که در مورد آن فکر کنیم، آن را نقد کنیم، از خودمان بپرسیم اشتباه کار کجاست؟ چرا این اتفاق افتاد؟ چطور می‌شد جلویش را گرفت؟
چرا سیلی زدن را در فیلم‌ها تشویق می‌کنیم، اما در واقعیت نه!
احمد: کاملاً موافقم. این اتفاق نه تنها در زندگی روزمره ما بسیار رخ می‌دهد، بلکه در فیلم‌ها هم خیلی پیش می‌آید که کسی در حمایت از خانواده‌اش یک نفر را سیلی بزند! اتفاقاً وقتی این کار را در فیلم‌ها می‌بینیم خیلی هم برایمان خوشایند است! در واقع بیشتر فیلم‌ها در مورد خشونت است! به خصوص فیلم‌هایی که ویل اسمیت در آن بازی می‌کند!
آئورا: این خیلی نکته جالبی است! در واقع “هالیوود”، ماشین بازتولید خشونت است! فیلم‌های هالیوودی در وجود ما صلح و عشق تولید نمی‌کند بلکه برعکس! همه فیلم‌ها در مورد خشونت، اکشن، دراما، انتقام و انفجار است! آیا از افرادی که شخصیت‌های اولین این فیلم‌های خشن هستند، و برای آن اسکار می‌گیرند، می‌توان انتظار داشت که ناگهان رفتاری کاملاً صلح آمیز و اخلاقی نشان دهند؟
احمد: همین طور است. به خصوص اینکه وقتی این صحنه را در فیلم‌ها می‌بینیم که کسی از حق خود دفاع می‌کند، یا از کسی که تحقیر شده حمایت می‌کند، برایمان بسیار جذاب است! و کسی که با مشت توی صورت کسی می‌کوبد را به عنوان قهرمان داستان، مورد ستایش قرار می‌دهیم!
آیا این یک مسئله فمینیستی است؟
احمد: بسیاری می‌گویند، که اگر زنان و مردان برابرند، آن زن خودش می‌توانست از حق خود دفاع کند! نیازی به شوهرش برای این کار نداشت! اما واقعیت اینجاست گاهی ما آنقدر قوی نیستیم که از حق خود دفاع کنیم و نیاز داریم پارتنرمان ما را حمایت کند…
آئورا: همینطوراست، اساس ازدواج بر حمایت کردن همدیگر است. در واقع من فکر می‌کنم اینکه ویل اسمیت از همسر خود دفاع کرد، کار درستی بود. اما شیوه‌ای که برای دفاع کردن انتخاب کرد، بدترین شکل ممکن بود! او می‌توانست صحنه را ترک کند! یا طنز مجری را یک طنز تلخ تند جواب دهد تا مجری به عذرخواهی کردن بیافتد! همیشه راه‌های بسیاری زیادی برای مخالفت در هر شرایطی وجود دارد. این به ما بستگی دارد که کدام را انتخاب می‌کنیم! و بعد باید پای عواقب انتخاب‌مان بایستیم!
امل برلین
Aora Helmzadeh
