Photo: Unsplash
23/02/2022

تنش روسیه و اوکراین و افزایش بهای گاز در اروپا

استقرار نیروهای ارتش روسیه در شرق اوکراین و توقف بهره‌برداری از خط لوله گاز طبیعی “نورد استریم ۲” باعث افزایش ناگهانی بهای گاز در اروپا شده است. تاثیر این مسئله بر مصرف‌کنندگان و شغل‌های مختلف چیست؟ برلین و بروکسل چگونه نوسان بهای گاز را مدیریت خواهند کرد؟

تنش میان روسیه و اکراین تاثیری مستقیم بر نوسانات بهای گاز در اروپا داشته است. بهای یک مگاوات ساعت گاز در معاملات گاز هلند TTF در ماه آوریل ۸۰ یورو بوده است. روز گذشته در واکنش به پیام صدراعظم شولتس، مبنی بر توقف بهره‌برداری از نورد استریم ۲، بهای گاز به ۸۱/۴۹ یورو افزایش یافت.

ثبات در بازار گاز چگونه امکان‌پذیر است؟

به گفته وبسایت خبری Wiwo، شولتس روز گذشته در برلین تشریح کرد که چگونه دولت فدرال و اتحادیه اروپا در بلندمدت برای تثبیت نوسانات گاز در اروپا تلاش خواهند کرد. توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، واردات هیدروژن و تنوع بخشیدن به منابع تامین گاز ازجمله راه‌های پیشنهادی برای ایجاد ثبات در بازار گاز است. به گفته شولتس، در کوتاه‌مدت به‌سختی می‌توان راهی برای کنترل نوسانات بهای گاز ارائه داد.

نوسان‌های بازار گاز از کی شروع شد؟

بی‌ثباتی در قیمت انرژی از اواخر تابستان گذشته آغاز شد. سه تحول در این مسئله نقش اساسی دارند. اول، شرکت روسی “گازپروم” تنها طبق قرارداد به آلمان و اروپا گاز می‌فرستد نه در مواقع نیاز. به همین دلیل کمبود گاز باعث افزایش قیمت شد. دوم، سطح ذخیره گاز طبیعی آلمان در ماه‌های ژانویه / جنوری و فوریه / فبروری به پایین‌ترین سطح خود رسید. سوم، در طول زمستان مشخص نبود که اگر روسیه عرضه گاز طبیعی را به آلمان و اروپا قطع کند، این منطقه چه گزینه‌های دیگری را روی میز دارد.

آیا کمک‌های اجتماعی در نظر گرفته شده‌اند؟

سباستین بِلِشکه، عضو انجمن ذخیره‌سازی انرژی، می‌گوید: «تقریبا در همه کشورهای اتحادیه اروپا اقداماتی برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها در نظر گرفته شده است. در آلمان نیز دولت چراغ راهنمایی طرح خود را برای پرداخت یارانه انرژی گرمایشی به افراد کم‌درآمد به پارلمان ارائه کرده است.»

آیا واردات گاز مایع در کوتاه‌مدت ممکن است؟

ساختارهای جدیدی برای طراحی بازارهای انرژی در اروپا درحال بررسی است. به گفته Wiwo، اسپانیا به‌ویژه تلاش می‌کند تا اصلاحاتی را برای جدا کردن قیمت گاز از برق ایجاد کند. تاکنون تلاش مادرید به‌دلیل مقاومت برلین بی‌نتیجه بوده است.

افزایش واردات گاز طبیعی مایع (LNG) از قطر نیز یک گزینه میان‌مدت خواهد بود. قطر حجم تولید خود را از دهه ۱۹۹۰ به‌میزان قابل‌توجهی افزایش داده و قراردادهای بلندمدت می‌بندد. هنوز معلوم نیست که این مسئله با استراژی اروپا برای بستن قراردادهای نسبتا کوتاه‌مدت چگونه پیش خواهد رفت.

آیا ترمینال دریافت گاز مایع در آلمان وجود دارد؟

در آلمان بحث درباره ساخت ترمینال‌های LNG سرعت بیشتری پیدا کرده است. درمجموع ۲۶ پایانه LNG در اروپا موجود است و از هلند و بلژیک نیز امکان اتصال خط لوله به آلمان وجود دارد. بهترین مکان‌ها در آلمان برای ایجاد ترمینال LNG در Stade واقع در ایالت نیدرزاکسن و Brunsbüttel واقع در اشلسویگ‌هولشتاین است. نخستین پایانه آلمان در سال ۲۰۲۶ راه‌اندازی خواهد شد.

درحال‌حاضر دو راه برای رهایی از وابستگی به پوتین وجود دارد: صرفه‌جویی در انرژی و امید به هوای گرم بهار و تابستان.