معمولا فرهنگ و کلتور کشورهای میزبان خواهی نخواهی بر افرادی که در این کشورها زندگی می‌کنند، اثرگذار است، خواه این فرهنگ مثبت باشد یا منفی. در کشورهای خاور میانه بخصوص کشورهای اسلامی سال نو میلادی یا تجلیل نمی‌شود و اگر تجلیل شود، به گونه انفرادی گرامی داشته می‌شود. پناهندگانی که از افغانستان به آلمان مهاجر شده اند، مراسم سال نو را پیش از آمدن به یا از تلویزیون دیده اند و یا زمانی که به آلمان آمده اند با چند و چون آن آگاه شده اند.
برای موشکافی این موضوع سراغ چند تن از پناهندگان افغان مقیم آلمان رفتم و از آنها پرسیدم که آیا سال نو میلادی را گرامی می‌دارند؟
محمد رفیع ضیایی ۶۵ ساله بیش از ۳۰ سال است که ساکن آلمان است. او که دو فرزندش در آلمان بدنیا آمده و یک پسرش با یک آلمانی ازدواج کرده، می‌گوید که :” جامعه میزبان چه شما بخواهید یا نخواهید بر شما اثر می‌گذارد، بخصوص میزان اثرات زمانی زیاد می‌گردد که شما از کودکی به جامعه میزبان آمده باشید و یا در این جامعه بدنیا آمده باشید. تجلیل از سال نو به نظر من ارتباطی به مذهب ندارد، چون زمان خوشی است – یک سال را پشت سر گذاشتید و می‌خواهید سال جدید را با آرزوهای تازه آغاز کنید. من حدود ۳۰ سال است که در آلمان زندگی می‌کنم، در اوایل ورودم به این کشور چندان علاقه‌ای به خرید درخت کاج، تزئین و یا نورافشانی نداشتم، رفته رفته بچه‌ها بزرگ شدند و تحت تاثیر جامعه قرار گرفتند، بعد از چند سال ناگزیرم ساختند تا درخت کاج بخرم و خود شان آن را تزئین می‌کردند. به نظر من از مواقع خوشی باید استفاده کرد و لذت برد، چه مراسم مذهبی مانند عید باشد و یا سال نو هجری شمسی و یا میلادی.”
احمدالله هجران پناهنده افغان که در سال ۲۰۱۵ به آلمان آمده است به این باور است که از جنبه‌های مثبت کشور میزبان باید استفاده کرد :”برای من و خانواده ام سال نو میلادی فرصتی خوبی است تا از خوشی‌ها و شادمانی‌های اش لذت ببریم. من به مسایل مذهبی اش کاری ندارم و برای من تنها شاد بودن فرزندانم مهم است، نه چیز دیگری. ده تا پانزده روز قبل از تحویل سال درخت کاج می‌خرم و در خانه به همراه همسر و فرزاندانم به ترئین آن می‌پردازیم. وقتی می‌بینم که فرزندانم از داشتن درخت کاج خوشحال می‌شوند، چرا باید این خوشی را از آنها دریغ نمایم. ما در افغانستان چیزی بنام کریسمس و درخت کریسمس نداریم و تا زمانی که در آنجا بودم، اصلا چیزی در باره آن نمی دانستم، حالا که ایینجا هستم و جنبه‌های مثبت آن که همانا شادی و خوشحالی است استفاده می‌کنم، زیرا به اندازه کافی رنج و سختی‌ها را دیده ام.”
اما کسانی هم هستند که خرید درخت کریسمس و تزئین آن را برای مسلمانان حرام می‌دانند و آن را حرام می‌پندارند. یکی از پناهندگان افغان که نخواست نامی از او ببرم، می‌گوید که با وجود اصرار بچه‌هایش برای خرید درخت کاج، این کار را نکرده، زیرا به باور او سال نو میلادی مربوط مسیحیان است و هیچ ارتباطی به مسلمانان ندارد. او معتقد است که ایام شادی و خوشحالی مسلمانان تنها عید فطر و قربان است. او حتی مخالف گرامی‌داشت سال نو هجری شمسی است. به گفته او سال‌ها یکی از پی دیگری می‌آیند و گرامی‌داشت از سال نو هیچ مبنای دینی ندارد.
متن: نورالله رحمانی
Photo: /epd
