از زمان ظهور دلتا، هیچ گونه جدیدی از ویروس کرونا به اندازه Omikron که اکنون در آفریقای جنوبی کشف شده است، نگرانی زیادی ایجاد نکرده است. هنوز مشخص نیست که آیا این ویروس جهش یافته B.۱.۱.۵۲۹ واقعا خطرناکتر از دلتا است یا خیر.
تفاوت بین Omikron و انواع قبلا شناخته شده Corona چیست؟
بر اساس اطلاعات قبلی، Omikron حامل جهشهای بیشتری نسبت به هر نوع شناختهشده دیگری از ویروس کرونا است: این جهش باید حدود ۸۰ باشد که بیش از ۳۰ مورد آن در پروتئین اسپایک است. برای مقایسه: نوع دلتا تنها چهار جهش در این ساختار مهم داشت. این ویروس از طریق پروتئین اسپایک به سلولهای انسان میچسبد و بدن در صورت آلوده شدن، آنتیبادیهایی را علیه این پروتئین تشکیل میدهد. بسیاری از واکسنها همچنین سیستم ایمنی را برای تولید آنتی بادی علیه این پروتئین تحریک میکنند.
کریستین دروستن ویروس شناس Charité در برلین میگوید که با توجه به جهشها، میتوان تصور کرد که Omikron مسری تر است و احتمالا افزایش قابلیت انتقال را نیز دارد. با این حال، این هنوز این مساله با قطعیت ثابت نشده است.
آیا نوع Omikron به ما نیز سرایت خواهد کرد؟
B.۱.۱.۵۲۹ برای اولین بار در ۱۲ نوامبر در استان گوتنگ آفریقای جنوبی شناسایی شد. تعداد عفونتهای Omicron در آنجا به سرعت در حال افزایش است. سازمان کنترل بیماری اتحادیه اروپا (ECDC) خطر شیوع در اتحادیه اروپا را “بالا تا بسیار زیاد” میداند. تنها در آمستردام، حداقل ۱۳ عفونت Omicron در افرادی که روز یکشنبه از آفریقای جنوبی بازگشته بودند شناسایی شد. این نوع به آلمان نیز رسیده است: یک مورد در هسن تأیید شده است، دو مورد مشکوک در بایرن و موارد دیگر در نوردراین-وستفالن وجود دارد.
بسیاری از کشورها محدودیتهای سفر را به دلیل نوع جدید ویروس اعمال کرده اند. آیا این اقدامات تاثیری دارد؟
کارشناسان، محدودیتهای سفر را متفاوت ارزیابی می کنند. کریستین دروستن، ویروس شناس Charité فکر میکند که محدودیت سفر منطقی است: “کنترل گسترش از طریق جلوگیری از پروازها به آلمان در مرحله اولیه معرفی عفونت موثر است و بنابراین در زمان فعلی قابل توجیه است.” برخی دیگر از کارشناسان از محدودیتهای ترافیک هوایی انتقاد میکنند و هشدار میدهند که سایر کشورها ممکن است در آینده وقوع انواع جدید کرونا را مخفی نگه دارند. به عنوان مثال، آفریقای جنوبی از “مجازات” این کشور توسط ممنوعیتهای سفر شکایت کرده است. هیدرون پلتروش، میکروبیولوژیست درکوتبوس در مصاحبه با rbb ممنوعیت پرواز را “بیش از حد” ارزیابی کرد. وی تاکید کرد: آفریقای جنوبی آن را به جهانیان معرفی و رسمی کردند. برای آن نیز، آنها اکنون مستحق حمایت بودند نه مجازات.
کریستین دروستن تأکید می کند: «در حال حاضر هیچ مدرکی دال بر تغییر در شدت بیماری وجود ندارد. به گفته انجمن پزشکی SAMA در آفریقای جنوبی، افراد مبتلا در آنجا تاکنون به طور جدی بیمار نشده اند. به گفته آنجلیک کوتزی، پزشک آفریقای جنوبی، حتی نشانههایی وجود دارد که عفونت omicron تنها منجر به علائم خفیف میشود. او به خبرگزاری AFP گفت، هنگام معاینه حدود ۳۰ بیمار در پرتوریا، فقط علائم خفیف پیدا کرد. بیشتر مبتلایان مردان زیر ۴۰ سال بودند. مهمتر از همه، آنها از «خستگی شدید» رنج می بردند. همه بدون نیاز به رفتن به بیمارستان بهبود یافته اند. با این حال، تجزیه و تحلیل Omikron هنوز در آغاز است. علاوه بر این، اکثر افرادی در آفریقای جنوبی مبتلا شده بودند که قبلاً از یک نوع دیگر کرونا بهبود یافته بودند، یعنی افرادی که قبلاً سطح خاصی از محافظت ایمنی دارند. نحوه تأثیر عفونت omicron بر افراد مسن – و کسانی که هرگز به کرونا مبتلا نشده اند – هنوز مشخص نیست.
واکسن های کرونا علیه Omikron چقدر موثر هستند؟
جولیا فیشر، متخصص پزشکی rbb، تأکید می کند: “محافظت واکسیناسیون سیاه و سفید نیست.” اثربخشی در برابر انواع ویروس هرگز صفر یا ۱۰۰ درصد نیست. فیشر در مورد ترس فعلی ویروس شناسان بین المللی گفت: به دلیل جهش زیادی در این نوع، محافظت واکسیناسیون میتواند کمی کاهش یابد. با این حال، کریستین دروستن فرض میکند که واکسنهای موجود عموماً در برابر نوع جدید، محافظت میکنند.
فیشر گفت: “هرچه سطح آنتی بادی در ارگانیسم ما بالاتر باشد، سیستم ایمنی زودتر نیز با انواع مختلف مبارزه میکند.” همه تولیدکنندگان واکسن در حال حاضر در حال بررسی میزان تاثیرگذاری واکسن هایشان در برابر نوع تازه کشف شده هستند.
Photo: AndreM.Chang/ZUMA Press Wire/dpa