با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، خطر بیشتری خبرنگاران را تهدید میکند. تنها شش خبرنگار با خانوادههایشان موفق شدند شامگاه یکشنبه با آخرین پرواز از خاک افغانستان خارج شوند. جان این خبرنگارها بهشدت در خطر بود و توانستند با همکاری خبرنگارانِ بدون مرز (RSF) خود را به آخرین پرواز برسانند. اما خبرنگارهای زیادی هستند که پشت درهای بسته کابل جا ماندهاند و راهی به بیرون ندارند.
در این میان، برخی توانستند به کشورهای همسایه بگریزند. از آنجا که ظاهرا این تنها راه گریز است، RSF از دولت فدرال میخواهد که بهجای بررسی جداگانه پروندهها، راه صدور ویزا را در کشورهای ثالث هموار کند.
بخش آلمانی این سازمان فهرستی از خبرنگارانی که در معرض خطر هستند، تهیه کرده و آنرا به دولت فدرال فرستاده است. این فهرست شامل نام ۹۰ خبرنگار افغان است که ۲۹ نفر از آنها زن هستند.
عملیات نجات شش خبرنگار و خانوادههای آنها
سازمان RSF یکشنبه شب موفقیت بزرگی بهدست آورد. آن شب پنج اتوبوس حامل ۱۸۹ نفر از تمام ایستهای بازرسی فرودگاه کابل عبور کرد، سپس سرنشینان آن توسط ارتش آمریکا به دوحه و ریاض منتقل شدند. در میان آنها ۶ خبرنگار و بستگان آنها که در مجموع ۱۶ نفر بودند، حضور داشتند.
اما کاروان دوم که حامل ۹ خبرنگار و خانوادهیشان نیز بود، مجبور به عقبنشینی شد. آنها راهی برای خروج از افغانستان ندارند و فعلا باید به دنبال مکانی امن در این کشور باشند.
کریستیان میر (Christian Mihr)، مدیر RSF، میگوید: «عملیات نجات خبرنگاران افغان بزرگترین تلاش در تاریخ سازمان ماست. تنها امید آنها که جا ماندهاند به آینده است: آیا برای ویزای آلمان شانس دارند؟ آیا باید راهی سفر خطرناک به کشورهای همسایه شوند؟ دولت فدرال تعهد بشردوستانه دارد که آنها را به حال خود رها نکند.»
تهدید، آزار و خشونت علیه خبرنگاران افغان
با وجودی که طالبان ادعا کرده بود به آزادی مطبوعات احترام میگذارد، اما گزارشهای تهدید، آزار و خشونت علیه خبرنگاران در دوهفته گذشته از افغانستان به گوش میرسد.
آینده فضای پرجنبوجوش رسانهای افغانستان با دهها ایستگاه رادیویی و تلویزیونی و تقریبا ۲۰۰ روزنامه و مجله در ابهام است. این دنیای رسانهای در طول ۲۰ سال گذشته خلق شده بود.
با روی کار آمدن طالبان حدود ۱۰۰ رسانه توقیف و همه ایستگاههای تلویزیونی، از جمله شبکه طلوع، تعطیل شده است.
افغانستان در فهرست آزادی مطبوعات مقام ۱۲۲ را دارد. این فهرست شامل ۱۸۰ کشور میشود. برای اطلاعات بیشتر از وضعیت خبرنگاران این کشور اینجا کلیک کنید.
Photo by Marc Tessensohn