نیاز بشر برای استفاده از منابع زیستمحیطی مثل زمینهای زراعتی، آب و مواد اولیه با توان زمین در تولید این منابع برابر نیست. مثلا اگر میزان تولید زمین را سالیانه مقدار مشخصی بهنام x بگیریم، هر سال تقاضای مردم از این مقدار بالا میزند. به بیان دیگر، مردم بیشتر از تولیدِ زمین، مصرف میکنند.
به همین دلیل هر سال در کشورهای مختلف روز خاصی را به نام “روز اضافهمصرف منابع زمین” (Earth Overshoot Day) تعیین میکنند. از این روز به بعد، مصرف سالانه مردم از تولید سالانه زمین بیشتر میشود.
روز مصرفِ اضافه در آلمان ۲۹ ژوئیه / جولای است. این تاریخ نشان میدهد که استفاده از منابع طبیعی آلمان تنها در ۷ ماه نخست سال با میزان تولید زمین در این سال برابر بوده است. در پنج ماه پیشرو هرچه که توسط کارخانهها، کمپانیها و مردم استفاده شود، اضافه بر ظرفیت تولید زمین است.
این تاریخ در کشورهای مختلف و بسته به منابع آنها فرق میکند. در اتریش ۷ مه / می در نظر گرفته شده و در امریکا و کانادا که ظاهرا سرعت مصرف منابع بالاتر است، این روز در ماه مارس تعیین شده؛ یعنی درست در ماه سوم سال!
تاریخ اضافهمصرف منابع تقریبا در تمام کشورهای افریقایی در نیمه دوم سال است. کشورهایی نیز وجود دارند که مصرف اضافه ندارند و منابعشان در طول سال به پایان نمیرسند. بیشتر این کشورها در قاره آفریقا هستند مثل جیبوتی، نامیبیا و گابون. در قاره امریکا میتوان به هندوراس، جامائیکا و هائیتی اشاره کرد و در آسیا تاجیکستان، افغانستان، هند، پاکستان، نپال و کره شمالی از جمله این کشورها هستند.
جای تعجب نیست که کشورهای فقیرتر کمترین میزان استفاده از منابع جهانی را دارند. تاریخ مصرف منابع تا حدی نشاندهنده تولید ناخالص کشورها نیز هست.
وقتی زمینهای زراعتی، آب و مواد اولیه کمیاب شوند، جنگ و درگیری به وجود میآید. جنگ بر سر منابع یکی از بزرگترین تهدیدهای قرن ما به حساب میآید. همزیستی مسالمتآمیز در این کره خاکی تنها زمانی امکانپذیر است که مسئولان بتوانند منابع باقیمانده را به خوبی مدیریت کنند.
ولی ما چگونه میتوانیم در حفظ منابع به زمین کمک کنیم؟ تصمیمهای ما در این برهه از زمان بسیار تعیینکننده هستند. ما باید در مصرف انرژی، حفاظت از محیط زیست و تغذیه کوشا باشیم.
مسئله تغذیه بسیار مهم است. سالانه حدود یک سوم از غذای تولید شده به سطل زباله ریخته میشود. در ایالات متحده این مقدار ۴۰ درصد یا ۱/۳ تریلیون تن است. ما اگر بتوانیم میزان زبالههایمان را به نصف برسانیم، میتوانیم تاریخ مصرف منابع زمین را ۱۳ روز عقب بیندازیم.
Photo by Noah Buscher on Unsplash