شما هم به احتمال زیاد عضویت در یکی از شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، اینستاگرام، تلگرام، واتس‌آپ و … را دارید و حتما با پیام‌های نژادپرستانه، کمنت‌های رکیک و دشنام روبرو شده‌اید. چرا برخی‌ها آنقدر عقده‌مندانه برخورد می‌کنند که تحمل یک پیام و مطلبی برخلاف میل‌شان را ندارند؟ بسیاری از کاربران مطالب دلخواه‌شان را در صفحات اجتماعی منتشر می‌کنند، اما در کنار لایک و هم‌رسانی، هرگاه نگاهی به کمنت‌ها بیاندازید، به عمق اخلاق، همدیگرپذیری و احترام به یکدیگر در برخی از کاربران صفحات اجتماعی پی خواهید برد.
در برخی موارد در آلمان یک شهروند عرب، افغان یا ایرانی مرتکب عملی خلافی می‌شود، پس از مشخص شدن این موضوع که متخلف شهروند کدام کشور بوده، بازار انسان‌های عقده‌یی در صفحات اجتماعی گرم می‌شود و تمام عرب‌ها، افغان‌ها و یا ایرانی‌ها را متخلف، متقلب و به دور از تمامی کرامت‌های انسانی می‌دانند و کمنت‌های به دور از ادب و خلاف عفت کلام و نژادپرستانه می‌نویسند. یا گاهی اوقات یک فرد نژادپرست آلمانی به یک زن محجبه و یا به یک مسلمان توهین می‌کند، پس از آن این افراد عقده‌یی، تمامی آلمان‌ها را نژادپرست خطاب می‌کنند.
سوسیال‌خور، سگ‌شوی و فراری
حمید محمدی ۲۸ ساله که در رشته الکترونیک در آلمان مصروف آموزش و در صفحات اجتماعی نیز فعال است به این باور است که نه‌تنها این مشکل در بین کاربران کشورهای عربی و خاور میانه وجود دارد، بلکه در کشورهای ثروتمند و پیشرفته صنعتی از جمله آلمان نیز وجود دارد. افراد عقده‌یی و بی‌ادب را می‌توان در تمامی جوامع، چه پیشرفته و چه جهان سومی یافت. به‌طور مثال، من طرفدار یک جریان سیاسی در افغانستان هستم و هر موقعی که بخواهم مطلبی در باره این جریان و یا نظری بدهم، انواع و اقسام دشنام‌ها و جملات رکیک و حتی بعضا دشنام‌های ناموسی برایم کمنت می‌کنند و اگر برخی اوقات در باره حملات انتحاری و یا فساد مقامات دولتی مطلبی می‌نویسم، دفعتا برایم کمنت می‌کنند «تو که از کشور فرار کرده‌یی، برو نان سوسیال را بخور و یا مصروف سگ‌شویی‌هایت باش» و یا اگر درباره یک مطلب اسلامی نظر بدهم، کمنت می‌کنند که «تو مسیحی شدی تو ره چی به اسلام، برو در باره مسیحیت و کشیش نظر بده.» واقعا برخی اوقات از نوشتن مطالب در فیسبوک دلزده می‌شوم و نمی‌دانم برای این افراد چه بنویسم، واقعا درمانده‌ام و نمی‌دانم به این گونه افراد چه نامی بدهم.”
جنگ، ناامنی، تبعیض و محرومیت، محصولی جز افراد پرخاشگر و عصبی ندارد
محمد حسین رضایی استاد قبلی یکی از دانشگاه‌های خصوصی کابل در رشته روانشناسی به این باور است که جوامعی که با محرومیت‌های عدیده روبرو هستند، افراد عقده‌یی، بی حوصله و پرخاشگر را تحویل جامعه می‌دهد: «از نظر علم روانشناسی، جنگ، فقر، تبعیض، محرومیت‌های اقتصادی و… از مولفه‌های هستند که اگر در هراجتماع بیشتر باشد، افراد بیشتر عقده‌یی، پرخاشگر، عصبی و کم تحمل را تحویل جامعه می‌دهد – اگر جنگ از یکسو مانع پیشرفت و شکوفایی اقتصادی جامعه می‌شود، از سوی دیگر تاثیر مستقیم و غیر قابل انکاری بر رفتار همان اعضای جامعه‌ای دارد که در نابسامانی بزرگ شده اند. نمی‌توان بر تمامی اعضای یک جامعه‌ای که در جنگ بزرگ شده‌اند، به گونه قطعی چنین چیزی گفت، اما با قاطعیت می‌توانم بگویم که جنگ، ناامنی و تبعیض محصول دیگری جز افراد پرخاشگر و عصبی ندارد.»
متاسفانه امروزه شبکه‌های اجتماعی برای برخی افراد به محل عقده‌گشایی، رد و بدل کردن دشنام، حرف‌های رکیک و نژادپرستانه شده است، خب کاری هم نمی‌شود با همچو اشخاصی کرد. به قول شاعر: تربیت نااهل را چو گردوکان (گردو/چهارمغز) بر گنبد است – ذات بد نیکو نگردد چون‌که بنیاد‌اش بد است.
به گفته آقای رضایی، بهترین پاسخ برای همچو افراد ندادن هیچ جوابی است، زیرا اگر شما به همچو افرادی پاسخ دادید، در حقیقت برای کمنت‌های بیشتر آنان زمینه‌سازی کرده اید.
متن: نورالله رحمانی
Photo: /epd
