یک سال پیش، در ۱۹ فبروری/ فوریه سال ۲۰۲۰، توبیاس ر. ۹ نفر از افراد دارای سابقه مهاجرت را در هانائو تیرباران کرد و سپس مادرش و خودش را نیز کشت. توبیاس آر ۴۳ ساله قبلاً جزوهها و فیلمهایی از تئوریهای توطئه و دیدگاههای نژادپرستانه را در اینترنت منتشر کرده بود. پس از جنایت، دادستانی فدرال تایید کرد که مرتکب این عمل، بهشدت نژادپرست بوده است.
هراز گاهی در آلمان حملههای از سوی افراطیها و نژادپرستها برضد پناهندگان و کسانی که پسمنظر مهاجرت دارند صورت میگیرد، اما حمله هانائو از نظر تعداد قربانیان در سالهای اخیر بیپیشینه بوده است. حمله هانائو، یکبار دیگر جامعه آلمان را تکان داد. اقدامات خشونتآمیز مانند قتل در هانائو، حمله به کنیسه یهودیان در هاله یا قتل والتر لوبکه رئیس منطقه ناحیه کَسِل به طرز وحشتناکی نشان داد که راستگرایان افراطی چه کارهای میتوانند انجام دهند.
انگلا مرکل در آستانه حمله در هانائو میگوید که این حمله نقطه عطفی برای همزیستی مسالمتآمیز در جامعه و انسجام مردم در آلمان بود: «این یک جرم نفرتانگیز و نژادپرستانه بود. هر کسی که میخواهد با هم در آلمان با آرامش زندگی کند، در برابر نفرت نژادپرستان، متحد میایستد. ما با کسانی که سعی میکنند آلمان را با تمام قدرت و عزم خود تقسیم کنند، مخالف هستیم.»
خانم مرکل در پیام خود از همه قربانیان نام برد و گفت که قاتل، آنها را نمیشناخت: «او فقط به دلیل ظاهرو ریشه خانواده از آنها متنفر بود، زیرا آنها مهاجر یا فرزندان مهاجران بودند و هرگز مراسم تشییع جنازه و گفتگو با خانواده قربانیان را فراموش نخواهد کرد.»
نژادپرستی سم است، نفرت سم است
صدراعظم آلمان یکبار دیگر خواستار مبارزه مشترک با راستهای افراطی شد. آنگلا مرکل سخنان یک سال پیش خود را که در مراسم یادبود گفته بود، تکرار کرد: «نژادپرستی سم است، نفرت سم است. ما باید همه تلاش خود را انجام دهیم تا زمینه ریشهکن ساختن این ایدئولوژی ویرانگر فراهم شود.»
مرکل تأکید کرد که دولت آلمان در حال انجام اقدامات مشخصی است. علاوهبر ایجاد کمیته کابینه برای مبارزه با افراط گرایی و نژادپرستی راستگرا، مقامات امنیتی دوباره سازمان یافته و تقویت میشوند، از قربانیان بهتر حمایت میشود و جامعه مدنی دموکراتیک ارتقا مییابد.
بستگان قربانیان گفتهاند که آنها فراموش شدهاند، با اینحال دفتر دادگستری فدرال تاکنون برای ۶۰ متقاضی وابستگان قربانیان ۱/۲ میلیون یورو کمک پرداخت کرده است؛ اما اندکی پس از وقوع این جنایت، قرنطین کرونا اعمال شد. درمانگران اقدامات درمانی را متوقف کردند و شهر جلسات را ممنوع کرد. مردم آسیب دیده این تصور را دارند که مقامات آنها را فراموش کرده اند.
به مناسبت سالگرد و یادبود حادثه هانائو، شهرداری این شهر فقط یک رویداد بزرگداشت کوچک را به دلیل همهگیری کرونا برنامهریزی کرده است. از جمله قرار است در مراسم یادبود، فرانک-والتر اشتاین مایر، رئیس جمهور فدرال، فولکر بوفیر (Volker Bouffier)، نخست وزیر ایالت هسن (CDU)، و رودی فولر (Rudi Völler)، قهرمان سابق فوتبال، جهان شرکت کنند.
همچنین نمیتوان گفت که جامعه مقصر این حمله بود. بیشتر شهروندان آلمان از همان ابتدا همبستگی خود را با بازماندگان قربانیان و جامعه مهاجران نشان دادند و از حملههای راستگرایان افراطی بهشدت ابراز انزجار نمودند. این حادثه سبب شد تا دولتهای فدرال، ایالتی و مردم آلمان خطر راستهای افراطی را برای این جامعه آزاد و دموکرات که به مشارکت گسترده تمامی ساکنان آلمان با هر نژاد، مذهب و رنگ باور دارند، جدی بگیرند.
متن: نورالله رحمانی
Photo: Peter Juelich/epd