روز ولنتاین هرساله در بسیاری از کشورهای جهان در۱۴ فبروری/فوریه جشن گرفته میشود. معمولاً عشاق به معشوقههایشان گل سرخ هدیه میدهند. براساس روایات، “سنت ولنتاین” کشیش کلیسا در۱۴ فبروری سال ۲۶۹ میلادی به دستور کلادیوس دوم امپراطور گردن زده شد، زیرا سنت ولنتاین برخلاف دستور امپراطور که ازدواج سربازانش را ممنوع کرده بود، عمل میکرد. ولنتاین، مراسم ازدواج زوجهای جوان را به گونه پنهانی انجام میداد. پس از این رویداد، روز قتل این کشیش در بسیاری از کشورهای جهان جشن گرفته میشود و مکانهای زیادی نیز بنام ولنتاین نامگذاری شده است.
از نگاه بسیاری، فرهنگ ولنتاین ریشه در باورهای مسیحیت دارد. اما در سالهای اخیر با رشد شبکههای اجتماعی و مجازی دیگر این فرهنگ مختص کشورهای غربی و مسیحی نیست و عشاق در بسیاری از کشورهای اسلامی نیز این روز را گرامی میدارند و هدیههایی از جمله گل سرخ و هدیههای دیگر به معشوقههایشان میدهند. امروزه حتی در جامعه سنتی افغانستان (البته در شهرهای بزرگ) بادکنکها، کارتها و هدیههای که آرم ولنتاین را دارند بفروش میرسد و جوانان با دادن این هدیهها به معشوقههای این روز را گرامی میدارند.
ولنتاین امسال، متفاوت از سالهای گذشته
روز ولنتاین، امسال در حالی از راه میرسد که سایه کرونا بر سر اکثریت کشورهای جهان جولان میدهد و محدودیتهای زیادی از جمله کاهش تماس وضع شده است. در سالهای قبلی که کرونایی وجود نداشت، مراسم رقص و پایکوبی و کنسرتهای بیشماری برگزار میشد، اما امسال خبر از برگزاری چنین مراسمهایی نیست.
“بهرام رضایی” شهروند ایرانی را از سالهای دور میشناسم، در بخش الکترونیک در شهر پتسدام دوره آموزشاش را میگذراند. از او درباره حال و هوای ولنتاین امسال میپرسم؟ بهرام با دلی آشفته از ناامیدی میگوید که :«امسال با تمام سالهای که برای دوست دخترم هدیه میدادم و ولنتاینی را جشن میگرفتیم تفاوت دارد، نتوانستم هدیه دلخواهم را برایش بخرم، از آن جای که چندی قبل به کرونا مبتلا شده بودم و فعلاً با وجودی که تست کرونایم منفی است با این وجود نتوانستهام به دیدن دوست دخترم بروم. خیلی معذب و دلخوردهام و تنها توانستهام از آمازون برایش هدیه تهیه و بفرستم و حتی در این بیست روز نتوانستم او را ببینم. واقعاً بدترین ولتناینی است که در این چند سال در آلمان تجربه میکنم. آرزو دارم تا هر چه زودتر محدودیتها، قرنطین و کرونا از آلمان و تمامی جهان رخت سفر بربندد و بتواتم زندگی عادی را تجربه کنم.»
با وجود تمامی محدودیتهای کرونا، آیا ولنتاین یک فرهنگ جا افتاده میان پناهندگان مقیم آلمان است یا خیر؟ نمیتوان به کلی درباره اینکه اکثریت پناهندگان ولنتاین را گرامی میدارند، نظر داد. اما با این وجود، برخی از پناهندگان افغان مقیم آلمان، این روز را گرامی میدارند و به دوست دخترهایشان هدیههای مناسب ولنتاین میدهند. با چند تن از پناهندگان افغان در آلمان تماس گرفتم و بسیاری از آنان از گفتن نام شان خودداری میکردند. با زحمت توانستم یکی از آ آنها را قانع بسازم تا نظرش را در باره ولنتاین بدهد.
یکی از پناهندگان افغان که نخواست نامی از او ببرم گفت که :«ولنتاین به نظر من یک فرهنگ خوبی است و میتوان عشق و احساسات خود را به کسی که دوستش داریی ابراز نمایی، اما با تاسف اگر در صفحات اجتماعی حتی تبریکی هم در مورد ولنتاین بنویسی، هزار ویک حرف در موردت مینویسند که فلانی از دین برگشته، به مسیحیت گرویده و از اسلام فاصله گرفته زیرا ولنتاین را تبریک گفته است. در حالی که به نظر شخصی من ولنتاین هیچ ارتباطی به هیچ دین و مذهب ندارد و ابراز عشق و علاقه به طرف مقابل است و تنها بانی این عرف، یک کشیش مسیحی بوده که به نظر من در آن زمان کار بسیار خوبی انجام داده بود. روز عاشقان به همه عاشقان مبارک.»
متن: نورالله رحمانی
Photo: Heike Lyding/epd