مجموعه تلویزیونی Tatort یا “صحنه جرم” موفق‌ترین و طولانی‌ترین سریال جنایی در کشورهای آلمانی‌زبان است که نخستین قسمت آن در سال ۱۹۷۰ کلید خورد. این سریال پربیننده به‌تازگی ۵۰ ساله شده است. روز تولد آن ۲۹ نوامبر است که نخستین قسمت آن به‌نام “تاکسی به مقصد لایپزیگ” (Taxi nach Leipzig) از شبکه ARD پخش شد.
این سریال عصرهای یکشنبه ساعت ۲۰:۱۵ مردم را پای تلویزیون می‌کشاند. پس تعجبی نیست اگر در ساعت پخش آن خیابان‌ها کمی خلوت‌تر شوند، برخی از دوستان آلمانی‌تان تلفن‌شان را جواب ندهند یا از شما بخواهند که بعداً زنگ بزنید.
محبوبیت این سریال در طول سال‌های گذشته در بین خانواده‌ها آن‌قدر زیاد شده که تماشای آن، یکی از برنامه‌های اصلی در روزهای آخرهفته محسوب می‌شود. در دهه گذشته برخی از قسمت‌های آن بیش‌از ۱۲ میلیون بیننده داشته است. برخی تماشای سریال Tatort را با پخش مسابقه‌های بزرگ فوتبال مقایسه می‌کنند که در آن همه اعضای خانواده دورهم جمع می‌شوند و باهم لذت می‌برند. برخی هم تماشای آن را مثل رفتن به کلیسا واجب می‌دانند.
یکی از جذابیت‌های سریال Tatort این است که هر قسمت آن در شهری متفاوت فیلمبرداری می‌شود و رنگ‌وبوی آن منطقه را باخود به‌همراه دارد. تغییر بازیگران، لهجه و محیط هر شهر، بازتاب فرهنگ آن منطقه است و چیزهایی زیادی از آداب ورسوم، نحوه زندگی و دغدغه‌های مردم را به‌همراه دارد. پس روزهای دوشنبه که بینندگان سریال سرکارهایشان میروند، موضوعی برای صحبت با همکارانشان دارند.
طرح این سریال به‌گونه‌ای است که هر قسمت داستانی مجزا از قسمت‌های دیگر دارد و خودش فیلمی مستقل محسوب می‌شود. همچنین داستان‌های هر فیلم باید واقع‌بینانه و قابل‌تصور باشند. حوادث این سریال بسیار به زندگی روزمره نزدیک‌اند و نباید انتظار اتفاق‌های عجیب‌وغریب یا فانتزی از آن داشت. از دهه ۱۹۸۰ به‌بعد هرقسمت حدود ۹۰ دقیقه طول می‌کشد.
این سریال بستری برای طرح مسائل سیاسی و اجتماعی روز است. درگیری بین طبقه‌های مختلف اجتماعی برای اولین‌بار در این سریال جنایی مطرح شد. همچنین موضوع تقسیم آلمان بارها و بارها طرح شد. مهاجرت، مشکلات جوانان، باشگاه‌های مختلف و جرم‌های سازمان‌یافته از دیگر موضوع‌های مهم این سریال به‌شمار میروند. یکی از شناخته‌شده‌ترین قسمت‌هایی که به مسئله مهاجرت می‌پردازد Tod im U-Bahnschacht نام دارد که محصول سال ۱۹۷۵ است.
از نقش‌های پررنگ سریال، می‌توان به “بازپرس‌های” آن اشاره کرد. هر شهر بازپرس، کمیسر و نیروی پلیس مخصوص به‌خودش را دارد که در قسمت‌های مربوط به همان شهر ظاهر می‌شوند. برخی از این بازپرس‌ها به‌دلیل شخصیت‌پردازی و ویژگی‌های مخصوص به خودشان شهرت زیادی در بین مردم پیدا کرده‌اند.
هر سال تقریباً ۳۵ قسمت از سریال Tatort ساخته می‌شود. ساخت هر قسمت بین ۲۱ تا ۳۰ روز طول می‌کشد. در سال ۲۰۱۵، هزینه ساخت هر قسمت ۹۰ دقیقه‌ای ۱،۳۹۵ میلیون یورو برآورد شد. این هزینه شامل دستمزد کارکنان و بازیگران، هزینه تولید، ضبط در فضای باز، مالیات فروش و تجهیزات مختلف می‌شود.
قسمت‌های مختلف سریال Tatort تاکنون جایزه‌های متعددی را از آن خود کرده‌اند. جایزه “آدولف گریم” در سال ۱۹۸۹، جایزه بهترین کارگردانی “بامبی گالا” سال ۲۰۱۳ و جایزه “Grimme” بهترین فیلم در سال ۲۰۱۴ از آن‌جمله هستند.
مریم مردانی
Photo by Rolf Zöllner on epd
